شیواره- پایگاه علمی فرهنگی مذهبی هورامان

احکام در خانه احکام فقه شافعیآموزش غیرحضوری احکام به روش پرسش و پاسخقسمت اول«احکام آبها/وضو/غسل/تیمم/نجاست/نمازهای فرض و سنت/نماز سفر/نماز جمعه/نماز میت/نماز جماعت       گردآورنده : رئوف سعیدیان     بسم الله الرحمن الرحیم       شناسنامه کتاب نام کتاب:   احکام در خانه گردآورنده:   رئوف سعیدیان       درس اول زندگینامه امام شافعی«رض» ابوعبدالله محمد بن ادریس مشهور به شافعی امام ما در مسائل شرعی می باشد وی در سال 150 هجری در غزه دیده به جهان گشود.در همان اوایل کودکی پدرش را از دست داد وتحت تکفل مادر پرورش یافت.وی سپس به همراه مادر به مکه آمد و با درایت مادر دلسوز وزحمت کشش در اوج نداری به تحصیل علوم دین پرداخت وهنوز به هفت سالگی نرسیده بود که قرآن کریم را کلا به حافظه سپرد. امام شافعی در شهر مقدس مکه در کنار حرم امن الهی مقدمات علوم دین را به نحو احسن آموخت.در عمر سیزده سالگی به دنبال تحصیل علم بیشتر به مدینه رفت ودر محضر درس امام مالک حاضر شد.پس از استفاده وافر علمی از علمای مدینه رهسپار بغداد گردید وتحصیلات خود را در محضر اساتید آن سامان تکمیل نمود وپس از سفرهای علمی دیگر به مکه وبار دیگر به بغداد در نهایت عازم مصر شد. این امام مجاهد وکوشا نهایتا در سال 204 هجری در شهر فسطاط جان به جان آفرین تسلیم نمود و در همان جا به خاک سپرده شد. امام یحیی نووی و امام رافعی دو تن از شاگردان مذهب شافعی می باشند که به تدوین و گسترش مذهب وی پرداخته اند. الرساله و الام از کتابهای تالیفی خود امام شافعی می باشند کتاب منهاج الطالبین از کتابهای پایه ایی و مهم و مرجع فقه شافعی به حساب می آید.   سئوالات  درس زندگینامه امام شافعی 1-دو تن از فقیهان بزرگ که مذهب شافعی را گسترش دادند؟ الف:رافعی-نووی         ب:غزالی-مغربی                ج:جوینی-نووی          د:مغربی-طرطوسی 2- دو کتاب تالیفی امام شافعی در فقه و اصول کدام کتابها می باشند؟ الف:منهاج الطالبین      ب:روضه الطالبین         ج:الرساله-الام           د:مغنی المحتاج 3-کدامیک از کتابهای ذیل پایه و مرجع فقه امام شافعی می باشند؟ الف:الهدایه        ب:الرساله          ج:المغنی المحتاج               د:منهاج الطالبین             درس دوم اصطلاح شناسی واجب: آن چه که حتما بابد انجام شود و ترک آن عقاب دارد حرام :آن چه که انجام آن گناه و مجازات دارد و حتما باید آن را ترک کرد سنت:آن چه که انجام آن نیکو و دارای پاداش است اما انجام ندادنش مجازات ندارد مکروه :آن چه  که انجام آن ناپسند و ترک آن بهتر است اما انجام دادنش هم مجازات ندارد مباح :آن چه که انجام و ترک آن یکسان است   سئوالات درس اصطلاح شناسی 1-کدامیک از افعال ذیل جزء واجبات می باشند؟ الف:تفریح            ب:روزه ماه مبارک رمضان          ج:نمازسنت شب       د:نماز عیدین 2-کدام یک از افعال زیر داخل در حرام نیستند؟ الف:دزدی       ب:زنا       ج:قتل       د:خوابیدن در مسجد 3-کدامیک از تعاریف زیر تعریف مکروه می باشد؟ الف:آن چه که حتما باید ترک شود        ب:آن چه که حتما باید انجام شود  ج:آن چه که انجام آن ناپسند و ترک آن بهتر است    د:آن چه که ترک و انجام آن مساوی است       درس سوم تکلیف مقدمه:  هرانسان بالغ و عاقلی که به  سن تکلیف رسیده باید زندگی روزانه خویش را طبق فتوای یکی از علمای شریعت انجام دهد مسلمانان در کردستان از مذهب امام شافعی پیروی و دستورات دینی خویش را طبق فتواهای آن فقیه بزرگ عملی می نمایند. سن تکلیف: در فقه شافعی دختران حداقل  از  9  سالگی به بعد  و پسران غالبا از 15 سالگی به سن تکلیف می رسند و  از آن هنگام که دوران بلوغ است بر آنان واجب است که وظایف شرعی خویش را به طور تمام و کمال انجام دهند. وظیفه یک مسلمان در سن تکلیف: هر فردی که قدرت باز یافتن احکام از منابع را داشته باشد «مجتهد»خود مستقلا برنامه شرعی خود را از آن منابع استخراج و عملی می نماید و هر فردی که این قدرت را نداشته باشد و در امور دین کارشناس و خبره نباشد باید به کارشناس و خبره در امور شرعی مراجعه و از او پیروی نماید.   یاد گرفتن مسائل شرعی  بر هر انسان مکلفی واجب است   سئوالات درس تکلیف: 1-بچه مسلمان چه زمانی باید وظایف شرعی خویش را به طور تمام و کمال انجام دهد؟ الف:هنگامی که به سن تکلیف برسد     ب:هنگامی که قدرت تشخیص خوب و بد را پیدا کند ج:هنگامی که هفت سال کامل را پشت سر بگذراند   د:هنگامی که به سن پانزده سالگی برسد 2-پسری در اول فروردین سال 1368 ه ش به دنیا آمده است حساب کنید در چه تاریخی به سن تکلیف می رسد؟ الف:پایان مرداد ماه 1382                                               ب:پایان شهریورماه 1382         ج:پایان آبان ماه 1382                                                        د:پایان مهرماه 1382 درس چهارم نجاست مقدمه: زمانی نمازمان صحیح است که از نجاست پاک و بری باشیم لذا لازم است ناپاکی ها را شناخته و خود را از آنها دور نگه داریم انواع نجاسات: اصل بر این است که تمامی چیزها در دنیا پاک هستند بجز موارد ذیل  : 1-ادرار و مدفوع انسان و تمامی جانداران بری و بحری 2-خون انسان و تمامی حیوانات چه حلال و چه حرام گوشت 3- شهوت سگ و خوک، اما شهوت باقی حیوانات پاک است  4- دو نوع مایع آب مانند به نامهای وذی و مدی که در موقع ملاعبه و فکر جنسی و پس از ادرار از مجرای ادرار انسان خارج می شوند 5-شیر حیوانات حرام گوشت  6-مردار تمامی جانداران بجز  انسان، ماهی و ملخ و تمامی اجزای مردار حتی مو 7-سگ و خوک حتی اگر تعلیمی باشند 8- شراب و تمامی مست کننده ها حکم برخورد سگ و خوک با اشیاء اگر سگ یا خوک چیزی را نجس کنند باید آن چیز را هفت بار شست که یک بار حتما باید با گل پاک باشد حکم موی حیوانات: موی حیوانات حلال گوشت اگر در حال حیات از حیوان جدا شود پاک است ولی اگر بعد از مردن از حیوان جدا گردد پاک نیست موی حیواناتی که گوشت شان خورده می شود پاک است  و موی دیگر حیوانات نجس است هر جزئی از حیوان حلال گوشت که در حال زنده بودن از آن جدا شود نجس است حکم نشخوار حیوانات: نشخوار تمامی حیوانات و مدفوع آنها حتی از ماهی و ملخ نجس است نجاست هایی که شرع از آنها چشم پوشی نموده است: سرگین کم پرندگان –نجاست خیلی کم –خون کک –شپش-خون دمل –نشخوار کم حیوانات-گر چه نجس هستند اما از آنها چشم پوشی شده است و اگر مقدار کمی از آنها روی لباس نماز گزار باشد وخود انسان در ایجاد آن بر روی لباس یا بدن دخیل نباشد اشکال ندارد. حکم خوردن و آشامیدن نجاسات خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است مگر در حالت اضطرار استفاده از چیز نجس برای پیوند یا درمان بیماری زمانی جایز است که دوای حلال در دسترس نباشد و یک پزشک مومن و آگاه آن را تجویز نموده باشد. حکم آب دهان برگشته از معده آبی که از معده انسان در حال خواب بر گردد چه تغییر کرده باشد وچه تغییر نکرده باشد نجس است بلغم اگر از معده برگردد نجس است اما بلغمی که از دماغ برگشته باشد نجس نیست  حکم حشیش و تریاک حشیش و تریاک با این که جزء مخدرات وحرام هستند اما نجس نیستند حکم خون   خون به هر گونه و به هر رنگ که باشد چه به صورت جدا و چه مخلوط با چیز دیگر نجس می باشد حکم کافر کافر در اعتقاد نجس است نه در ظاهر و بدن حکم حیوان قربانی شده بر بتها  حیوانی  که بر بتها قربانی شود تمام اجزای آن جهت خوردن  ناپاک و حرام  است حکم آب زخم و تاول آب زخم ،ابله و تاول که رنگش تغییر کرده باشد وخود فرد در پیدایش و جریان آن بر روی لباس یا بدن دخیل باشد نجس در غیر این صورت از آن چشم پوشی شده است.   سئوالات درس نجاست 1- کدامیک از موارد ذیل جزء نجاسات نمی باشند؟ الف:شیر زن              ب:خون                  ج:شراب                        د:ادرار 2-کدامیک از گزینه های ذیل حرام بوده اما نجس نیست؟ الف: خون           ب: شراب               ج:حشیش               د:وذی و مدی 3-کدامیک از نجاسات زیر مورد عفو شریعت قرار گرفته اند؟ الف:سرگین کم پرندگان    ب:خون کیک و شپش    ج:نشخوار کم حیوانات        د:همه موارد 4-حکم خونی که با گوشت مخلوط شده است چه می باشد؟ الف:حرام است       ب: مکروه است         ج:حلال است          د:مباح است           درس پنجم احکام آب مقدمه: و انزلنا من السماء ماءا طهورا در قرآن مجید آب سرمنشا حیات معرفی شده و در شریعت مطهر اسلام آب پاک کننده ناپاکی ها ست. در شرع آب انواع و اقسامی دارد و برای این که پاک کننده باشد شرایطی برای آن وضع نموده اند:   آب پاک و پاک کننده آب زمانی پاک کننده است و نجاست را از بین می برد که چیزی با آن مخلوط نشده و ساده و سالم باشد «آب مطلق» نشانه های آب نجس آبی که رنگ و طعم و بوی آن به وسیله چیز نجس تغییر کرده باشد نجس است و چیزی را نه تنها پاک نمی کند بلکه نجس تر می نماید حکم آب قلتین آب اگر از قلتین کمتر باشد با مخلوط شدن نجاست با آن نجس می شود چه رنگش تغییر کند و چه تغییر نکند آب اگر زیاد باشد( آب قلتین) با برخورد با نجس, نجس نمی شود مگر اینکه رنگ، بو و مزه اش  تغییر کند.  قلتین برابر است با 500 رطل بغدادی که معادل 384کیلوگرم می باشد حکم مرده جانداری که خون جهنده ندارد  مرده جانداری که خون جهنده ندارد اگر در آب بیفتد آب را نجس نمی کند اما اگر بعد از مردن کسی آن را به داخل آب بیندازد و آب کمتر از قلتین باشد نجس می شود حکم آب بحر  آب بحر پاک و پاک کننده است   سئوالات درس آب 1-نشانه های آب نجس چه می باشند؟ الف:تغییر رنگ         ب:تغییر بو             ج:تغییر مزه               د:هرسه مورد 2-اگر پشه به داخل آب بیفتد آب چه حکمی به خود می گیرد؟ الف:آب نجس می شود                      ب:آب نجس نمی شود  ج:استعمال آن آب مکروه می باشد       د:استعمال آن  آب حرام می باشد 3-کدام گزینه درست می باشد؟ الف:آب کمتر از قلتین با برخورد با نجس،نجس می شود ب:آب کمتر از قلتین با برخورد با نجس، نجس نمی شود ج:آب قلتین با برخورد با نجس در هر حالت نجس می شود  د:آب کمتر از قلتین اگر تغییر نکند نجس نمی شود               درس ششم وضو مقدمه  آیین مقدس اسلام به پاکی و نظافت اهمیت زیادی داده و در حدیث شریف وارد شده که نظافت جزئی از ایمان است.با نظری کوتاه در حکمت وضو در می یابیم که پروردگار تنها به بندگانی که پاکیزه هستند اجازه داده که با وی به صورت خصوصی و به طریقی که خوداجازه داده گفتگو کنند وآن پاکیزگی  که مورد نظر اسلام است و خداوند خود در قرآن کریم چگونگی آن را بیان نموده وضو می باشد . فرض های وضو فرض های وضو «کارهایی که حتما باید در هنگام وضو گرفتن انجام دهیم تا وضوی ما  درست و برابر شریعت و دستور پروردگار باشد»شش تا هستند: 1-نیت .نیت دارم وضو بگیرم .  2- شستن صورت. از بالا به پایین. از رستنگاه مو تا چانه و مابین دو گوش 3-شستن دو دست به همراه آرنج یعنی از نوک انگشتان تا آرنج و کمی بالاتر از آن 4-مسح قسمتی از سر. مسح سر یعنی کشیدن یا گذاشتن دست که با آب تازه تر شده باشد بر روی قسمتی از سر 5-شستن پا تا دو قوزک پا . 6-ترتیب.شستن اعضای وضو باید به ترتیب گفته شده باشد و گرنه وضو باطل است شرایط نیت: نیت باید همراه باشد با آغاز شستن  صورت محل نیت قلب است و واجب نیست که نیت وضو را به زبان بیاوریم بلکه تلفظ آن همراه با خطور در قلب سنت است و کافی ست در قلب خود بگذرانیم و متوجه باشیم که داریم وضو می گیریم . حکم ریش پر در وضو اگر ریش پر باشد شستن ظاهر آن کافی ست ولی اگر پوست صورت از زیر مو پیدا باشد باید آب را به پوست نیز رساند حکم موانع بر روی اعضای وضو: اگر چیزی مانع از رسیدن آب به دست و صورت و اعضای دیگر وضو شود مانند قیر و چسب باید آن را برداشت و گرنه وضو باطل است وضوی باطل اگر در وضو یکی از فرض ها بر دیگری جلو انداخته شود وضو باطل است سنت های وضو: مسواک کردن قبل از وضو –شستن  دو کف دست قبل از هر چیز –آب در دهان و بینی انداختن –هر عضوی را سه بار شستن ––دست انداختن درگوش-دست انداختن در میان ریش-اول دست و پای راست را شستن و پشت سرهم انجام دادن بدون فاصله از سنت های وضو هستند به این معنی که اگر انجام نگیرند وضو باطل نمی گردد. اما بهتر است که انجام گیرند. حکم وضو گرفتن با آب کثیف: آب وضو باید پاک باشد بنابراین وضو گرفتن با آب کثیف باطل است حکم وضو با آب غصبی: آب وضو نباید به زور از کسی گرفته شود اگر چنین باشد وضو باطل است حکم ضرر داشتن آب برای اعضای بدن  اگر بکار بردن آب برای بدن ضرر داشته باشد نباید وضو گرفت  بلکه باید به سراغ خاک رفت و تیمم نمود حکم فرو رفتن در زیر آب: اگر کسی به زیر آب فرو رفت و بیرون آمد به جای وضو کافی ست و مثل آن است که وضو گرفته باشد  چون غسل کامل تر از وضو می باشد و نیت رفع جنابت یعنی نیت غسل کافی ست به جای نیت وضو البته زمانی که در میان آب به یک باره فرو رود و گرنه نیت وضو لازم می باشد. تکلیف مسلمان در هنگام شک در وضو: اگر کسی یقین داشت که وضو دارد یا یقین داشت که وضو ندارد سپس دچار شک شد در این هنگام باید به یقین عمل کند عباداتی که انجام دادنشان نیاز به وضو گرفتن دارد: عبادت هایی که لازم است برای انجام دادنشان وضو گرفت بدین قرارند: 1- خواندن نماز  و هر نوع سجده کردن جهت تلاوت قران یا سجده شکر 2-طواف خانه خدا 3-تماس با قرآن کریم حکم  حمل ودست زدن به قرآن کریم: تماس بدن با خط و جلد قرآن،برداشتن قرآن،دست زدن به ورق قرآن و مس جلد آن و حمل قرآن و دست زدن به صندوق قرآن بدون وضو حرام است قرآن کریم را می توان در میان بار بدون وضو حمل کرد دست زدن به تفسیر و ترجمه قر آن کریم اشکال ندارد به شرطی که تفسیر آیات بیشتر از خودکلمات قرآن باشد سئوالات درس وضو 1-در مورد نیت وضو کدام گزینه صحیح می باشد؟ الف:نیت حتما باید به زبان آورده شود   ب:نیت در قلب می باشد و گفتن آن به زبان لازم نیست        ج:نیت نه در قلب و نه در زبان لازم نمی باشد د:صرف شروع به انجام کار بدون نیت کافی ست 2-حمل قرآن کریم در میان بار بدون وضو چه حکمی دارد؟ الف:جایز است     ب:حرام است        ج:مکروه است        د:مباح است 3-کدام گزینه صحیح نمی باشد؟ الف:تماس بدن با جلد قرآن بدون وضو جایز نیست ب:دست زدن به تفسیر و ترجمه قرآن اشکال ندارد ج:دست زدن به صندوق قرآن حرام است    د:تنها دست زدن به خطوط و کلمات قرآن کریم بدون وضو حرام می باشد درس هفتم مبطلات وضو: مقدمه:  پس از آن که دانستیم چگونه وضو بگیریم  لازم است آن چیز هایی را بشناسیم که باعث شکسته شدن و باطل شدن وضو می شوند مبطلات وضو پنج چیز وضو را باطل می کنند 1-ادرار و مدفوع و خارج شدن باد و هر چیز دیگر عادی یا غیر عادی از جلو و عقب انسان 2-خوابیدن طوری که گوش نشنود و چشم هم نبیند یعنی انسان در خواب عمیق فرو رود واز اطرافش بیخبر بماند 3- ازبین رفتن عقل و قدرت تمییز و تشخیص فرد به سبب خواب یا بیهوشی یا مستی و دیوانگی 4-تماس کف دست به پس و پیش خود یا پس و پیش دیگران(آلت تناسلی) 5-لمس و به هم رسیدن پوست زن ومرد بیگانه چه به صورت عمدی و چه به صورت ناگهانی و بدون قصد حکم لمس کودک دست زدن به کودکی که هنوز درک از مسائل جنسی ندارد و به سن تمییز و رشد نرسیده وضو را نمی شکند حکم لمس ناخن و موی نامحرم دست زدن به ناخن و موی  نامحرم  وضو را  باطل نمی کند . حکم چرت زدن چرت زدن وضو را باطل نمی کندبه شرطی که انسان در هنگام چرت  عقب خود را محکم کرده باشد   سئوالات مبطلات وضو 1-کدامیک از موارد ذیل جزء مبطلات وضو نمی باشند؟ الف:خواب و بیهوشی                    ب:لمس نامحرم          ج:خارج شدن ادرار و مدفوع    د:لمس کودکی که به سن تمییز نرسیده باشد 2-تماس با نامحرم چه زمانی موجب بطلان وضو می گردد؟ الف:زمانی که از روی قصد شهوانی باشد                 ب: زمانی که بدون قصد باشد          ج:زمانی که با مو و ناخن نامحرم برخورد داشته باشد    ج:چه به صورت عمدی و چه به صورت غیر عمدی و چه با قصد و چه بی قصد وضو  را باطل می کند. 3-اگر شوهر وضودار بدن زن با وضویش را لمس کند حکم وضوی آن دو چگونه خواهدبود؟ الف:وضوی هر دوباطل نمی شود                 ب-وضوی هر دو باطل می شود   ج- فقط وضوی شوهر باطل می شود          د:وضوی  زن باطل می شود                 درس هشتم غسل مقدمه طهارت و پاکیزگی از مقدمات نماز  و غسل کامل ترین راه برای پاک گشتن است موجبات غسل: پنج چیز است که اگر اتفاق بیفتند انسان برای این که از نظر شریعت آمادگی و شرایط عبادت کردن را پیدا کند باید به دنبال آنها غسل نماید و به عبارت دیگر تمام بدنش را باید بشوید و آب بر آن جاری سازد 1-جنابت2-خون قاعدگی3- نفاس 4- ولادت . 5-مرگ. حکم شک در جنابت اگر کسی شک کند که شهوت از او خارج شده است یا نه و هیچ علامتی بر روی لباس و بدن وی وجود نداشته باشد غسل بر او واجب نیست حکم غسل شهید شهید غسل داده نمی شود وبا همان لباس خود دفن می گردد محرمات جنب بر شخصی که جنب است عبادات ذیل حرام است 1-نماز خواندن و سجده بردن 2-طواف کردن خانه خدا 3-دست زدن به قرآن 4-توقف در مسجد 5-خواندن آیات کلام الله مجید حکم قرائت آیه الکرسی و بسم الله در حالت جنابت گفتن بسم الله الرحمن الرحیم و خواندن آیه الکرسی برای محافظت از خود در حالت جنابت  بلا مانع می باشد شخصی که بدنش سنگین است«جنب» و همچنین زن  در حال  قاعدگی  نباید آیات قران را تلاوت کنند ولی می توانند اذکار قرآنی و بعضی سوره های قرآن کریم را مثل آیه الکرسی به قصد محافظت در برابر بلایا نه به قصد قرائت قرآن تلاوت نمایند . جنب و زن  در حال قاعدگی می توانند بر قرآن نظر کنند و قلبا و در دل آیات قرآن کریم را تلاوت نمایند. چگونگی غسل مقدمه چون ما مسلمان هستیم و دستورات خود را از شریعت می گیریم در غسل هم لازم است برابر دستور شرع عمل نماییم . فرضهای غسل برای این که غسل برابر شریعت صورت گیرد باید در حین انجام آن این دو مورد زیر رعایت گردد: 1-نیت کردن .  2- شستن تمامی بدن ظاهر و باطن اعم از چینهای گردن و شکم و غیره نحوه نیت غسل نیت دارم غسل جنابت کنم نیت دارم غسل قاعدگی  را به جا آورم نیت باید در هنگام  آغاز کار باشدویکی از اعضای بدن زیر آب یا داخل آب باشد حکم شستن مو و پوست در غسل شرعی دست انداختن در میان مو و شستن مو و همچنین شستن پوست زیر مو در غسل لازم است مویی که بسته شده و گره خورده  اگر آب به داخل آن نفوذ کند لازم نیست باز شود و شستن ظاهر آن کافی ست اما اگر آب به داخل آن نفوذ نکند باید برای غسل باز گردد. قبل از غسل باید هر چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن می شود برداشت و چرک روی بدن را از بین برد حکم ترتیب در غسل در غسل ترتیب واجب نیست لازم نیست از بالا به پایین شسته شود فقط کافی ست همه جای بدن  شسته شود اما سنت است شستن طرف راست بر طرف چپ پیش بیفتد غسل کامل تر اگر کسی به روش گفته شده غسل کرد صحیح است و مشکلی نیست اما روش کامل تر غسل کردن به این صورت است 1- نیت انجام غسل  2- برداشتن چرک و هر گونه کثافت از  بدن 3- وضو گرفتن  4- شستن جاهایی که خمیدگی و چین و چروک دارند مثل گوش ها .طبقات شکم و .... 5- شستن سر وگردن و  آب ریختن بر آن و دست انداختن در موی سر 6- شستن طرف راست بدن سه مرتبه 7- شستن طرف چپ بدن سه مرتبه سئوالات درس غسل 1-اگر کسی صبح از خواب بیدار شد و شک داشت که آیا محتلم گشته و یا نه و هیچ نشانه ایی دال بر احتلام نداشت تکلیف وی چیست؟ الف:غسل براو واجب است                                     ب:غسل بر او لازم نیست      ج:سنت است که غسل نماید                                       ج:الف و ب 2-رعایت ترتیب در غسل یعنی از بالا به پایین و از راست به چپ شستن چه حکمی دارد؟ الف:واجب است               ب:مکروه است            ج:سنت است              د:الف و ج 3-اگر روی پوست بدن جنب ماده ایی وجود داشت که مانع رسیدن آب به پوست شود غسل او چه حکمی دارد؟ الف:غسل وی صحیح است                                                  ب:غسل وی باطل است    ج:سنت است دوباره غسل نماید                         د:می تواند فقط همان جا را بشوید       درس نهم تیمم مقدمه یکی دیگر از راه های طهارت برای نماز تیمم است گاهی به جای وضو و غسل تیمم واجب می شود تیمم در شریعت یعنی رساندن غبار خاک به صورت و دو دست تا آرنج به جای وضو و غسل اسباب وجوب تیمم 1-در دسترس نبودن آب        2- کمبود آب        3- ترس از ضررداشتن آب برای بدن حکم گشتن به دنبال آب اگر کسی مطمئن بود در آن جایی که هست آب وجود ندارد فورا تیمم می کند و نباید دنبال آب بگردد اما اگر مطمئن نبود وهم و گمان داشت باید دنبال آب بگردد و پس از مایوس شدن تیمم بکند. مبطلات تیمم اگر کسی به خاطر نبودن آب تیمم نمود و پس از انجام تیمم به آب دسترسی پیدا کرد تیمم او باطل می شود البته در صورتی که آب کافی باشد و برای رفع تشنگی خود یا حیوان همراه خود مورد نیاز نباشد. اگر کسی با تیمم داشت نماز می خواند و برایش آب آوردند یا به آب دسترسی پیدا کرد باید نمازش را دوباره بخواند اگر در نماز بود بهتر است نمازش را قطع نماید تا وضو بگیرد به شرطی که وقت آن نماز هنوز باقی مانده باشد حکم خریدن آب برای وضو برای کسی که آب ندارد خریدن آب برای وضو گرفتن واجب است به شرطی که  پولش را داشته و نیاز شدید هم بدان پول نداشته باشد حکم همراه داشتن آب برای رفع تشنگی حیوان اگر نمازگزار در سفر مقداری آب داشته باشد و برای رفع تشنگی حیوان سواریش باشد نباید با آن آب وضو بگیرد و باید آب را به خورد حیوان بدهد وخود تیمم نماید .  حکم تیمم در وطن به خاطر نبودن آب کسی که درمسافرت نیست و به خاطر نبودن آب در محل زندگیش تیمم می نماید باید بعدا نمازش را قضا کند ولی نماز مسافر در این حالت  قضا ندارد ترس از مریضی به سبب استعمال آب اگر کسی ترس داشت که اگر با آب وضو بگیرد مریض می شود می تواند تیمم بکند همچنین اگر ترس طولانی شدن بیماریش را داشت در این مورد هم  می تواند تیمم نماید. حکم نماز متیمم به خاطر جراحت اگر نمازگزار به علت وجود زخم در روی اعضای وضو تیمم کرد و روی آن زخم هیچ پوششی نبود نمازش قضا ندارد مگر این که روی زخم خون باشد. اگر روی زخمی که در بدن است پوشش باشد و زیر پوشش پاک باشد یعنی هنگام گذاشتن پوشش نمازگزار وضو داشته باشد نمازش را نباید قضا کند در صورتی که زخم در غیر اعضای تیمم  باشد و اگر زیر پوشش کثیف باشد یعنی در حالت بی وضویی پوشش را گذاشته باشد  باید نمازش را بعد از بهبودی قضا نماید.  هر فرض یک تیمم کسی که تیمم می کند باید برای هر فرض تیممش را تجدید کند به عبارت دیگر با یک تیمم تنها یک نماز فرض می توان خواند چگونگی تیمم جنب و محدث کسی که بیمار است یا در مکانی ست که  آب وجود ندارد و در این دو حالت هم دچار جنابت شد باید دو بار تیمم بکند یکی به جای غسل و دیگری به جای وضو چگونگی تیمم اگر کسی عضوی از اعضایش زخمی بود باید به خاطر نشستن آن عضو تیمم کند و این تیمم باید هنگام رسیدن به محل شستن آن عضو باشد مثلا کسی دست راستش زخم دارد  اول نیت می آورد صورتش را می شوید قسمت سالم دست راستش را می شوید و از وضو دست می کشد و تیمم می نماید بعد از تیمم به وضویش ادامه می دهد یعنی از دست چپ ادامه می دهد و تا آخر وضویش را تمام می کند اگر کسی دو عضو بدنش مجروح باشند باید دو بار تیمم بکند اگر روی زخم کسی پوشش باشد واجب است روی پوشش را با دست تر  مسح کند حکم کسی که نه آب دارد و نه خاک برای تیمم اگر کسی نه آب داشت و نه خاک باید نمازش را همان طور بخواند و سپس قضا نماید. چیزهایی که می شود با آنها تیمم نمود با هر چیزی نمی شود تیمم کرد آن چه که تیمم کردن با آن درست است خاک پاک می باشد حکم تیمم با شن و ماسه با  شن وماسه که غبار دارند تیمم درست است با چیزهای زیر نمی شود تیمم کرد با خاکی که برای تیمم به کار رفته و پراکنده شده و همچنین با خاکی که برای پاک کردن نجاست مثل نجاست سگ وخوک استفاده شده  تیمم درست نیست  با خاکی که با آرد مخلوط شده وهمچنین  با آجر و کچ  نمی شود تیمم کرد چگونگی تیمم خاک را به قصد تیمم برمی داریم یعنی بر روی آن با کف هر دو دست یکبار می کوبیم همزمان با مالیدن دست به صورت نیت می آوریم. در نیت باید گفت نیت دارم نماز را بر خود مباح کنم  یا نیت دارم تلاوت قرآن را بر خود مباح کنم نباید بگوید نیت رفع حدث (بی وضویی) دارم با کف دو دست صورتمان را مسح می کنیم سپس دو کف دست را بر خاک می کوبیم و باقسمتی از کف دست چپ قسمت انگشتان روی دست راست و با قسمت دیگر زیر دست راست را تا آرنج مسح می کنیم و با دست راست هم دست چپ را همان طور مسح می نماییم . تیمم باید با دو بار کوبیدن برخاک یا با دو بار کوبیدن بر پارچه ای که گرد و خاک رویش نشسته انجام گیرد غبار باید سبک و کم باشد در تیمم ترتیب حتما باید رعایت گردد انگشتر و ساعت در تیمم در هنگام تیمم باید انگشتر و ساعت از دست در آورده شوند حکم میت در هنگام نبودن آب برای غسل اگر کسی مرد و آب نبود تا غسل داده شود یا کسی بدنش سوخته بود وقابلیت شستشو نداشت  باید او را تیمم کرد اگر پس از تیمم و نماز خواندن بر مرده ای که تیمم شده،آب یافته شد باید مرده را غسل داد و نماز میت را دوباره بر او خواند.   سئوالات درس تیمم 1-کدامیک از موارد زیر موجب بطلان تیمم نمی شوند؟ الف:خارج شدن چیزی از پس و پیش                                           ب:خواب و بیهوشی    ج:دسترسی به آب                 د:همراه داشتن آب کم برای رفع تشنگی خود و حیوان همراه 2-با کدامیک از موارد ذیل تیمم درست است؟ الف:آرد                      ب:شن وماسه                         ج:خاک نجس                     د:آجر و کچ 3-اگر فردی دست چپش مجروح بود کیفیت تیمم او چگونه خواهد بود؟ الف:اول وضو می گیرد و بعد از آن یکبار تیمم می نماید   ب:اول تیمم می کند و سپس وضو می نماید ج:اول وضو می گیرد،دست راستش را شسته و سپس تیمم می نماید و پس از تیمم وضویش را ادامه می دهد د:اول تیمم می کند و هنگام رسیدن به دست چپ وضویش را شروع می کند           درس دهم احکام نماز مقدمه در  درون هر انسانی نفس اماره ایی وجود دارد که هر لحظه او را به سوی منکرات و بندگی و نوکری شیطان فرا می خواند و از سویی دیگر در محیطی که در آن زندگی می کنیم هزاران شیاطین جنی وانسانی هستند که ما را با دسیسه و وسوسه های متعدد به سوی خود و تاریکی ها فرا می خوانند  وانسان سرشتی ضعیف و عجول دارد که خیلی زود فریب می خورد.لذا پروردگار برای دفع شر شیاطین و مصونیت انسان از فریب وانحراف و برای این  که او را یاری کند تا در راه رسیدن به انسان کامل شدن  متوقف نشود  به مسلمان دستور داده که در طول شبانه روز پنج مرتبه به سوی او نماز بخواند ونیایش کند.نماز روزی پنج بار به ما تلنگر می زند که به سوی هدف و غایت خویش تلاش کنیم و نایستیم هدف و غایت ما عبادت است « وما خلقت الجن والانس الا لیعبدون» نمازهای فرض نمازهای فرض پنج نماز می باشند نماز ظهر «نماز جمعه ».نماز عصر .نماز مغرب .نماز عشاء.نماز صبح وقت نماز های پنجگانه وقت نماز ظهر:گذشتن خورشید از وسط آسمان تا آن که سایه هر چیز کمی از اندازه خودش بیشتر شود وقت نماز عصر:وقتی سایه هر چیز مقدار دو برابر خود شود  تا این که آفتاب غروب نماید وقت نماز مغرب:از لحظه غروب آفتاب تا از بین رفتن سرخی کناره آسمان وقت نماز عشاء:از غایب شدن سرخی کناره آسمان تا فجر و دمیده شدن روشنایی وقت نماز صبح:هنگام فجر و دمیده شدن روشنایی در اطراف آسمان  تا طلوع افتاب شرایط وجوب نماز اسلام-بلوغ-عقل-پاکی از حیض و نفاس نماز کودک و دیوانه نماز بر کودک،کافر،دیوانه،بی هوش و مست که به اختیار خود مست نشده باشد و بر زنی که درقاعدگی باشد واجب نیست. کودک باید در سن هفت سالگی وادار به نماز خواندن گردد و در سن ده سالگی اگر نخواند توسط پدر ومادر توبیخ و تنبیه گردد حکم نماز زن در حال عادت شرعی اگر زنی که در قاعدگی ست پاک شد واگر دیوانه خوب شد و بیهوش به هوش آمد و هنوز وقت نماز باقی بود آن نماز بر آنها واجب است وباید آن را بخوانند ویا بعدا  قضا نمایند اگر زنی در وقت نمازی به قاعدگی افتاد و به اندازه انجام آن نماز هنوز وقت باقی بود وهنوز آن نماز را نخوانده بود آن نماز بر او فرض است و باید بعدا قضا نماید مقدمات نماز 1-طهارت.(وضو داشتن .جنب نبودن.پاک بودن بدن از کثافت و نجاست ) 2-شناخت وقت نماز -3-شناخت قبله -4-پاک بودن مکان نماز.- 5- پوشاندن بدن حکم گل کم خیابان بر روی لباس نمازگزار گل کم خیابان در فصل بارانی که پرهیز از آن سخت است شرع از آن چشم پوشیده است در صورتی که  بر روی قسمت لباس پایین تر از زانوی فرد باشد. حکم نماز خواندن با لباس کثیف  کسی که با لباس کثیف نماز خوانده و ندانسته و بعد از نماز موضوع را فهمید نمازش را باید اعاده واگر وقتش گذشته باید قضا نماید. حکم خواندن نماز در غیر وقت خود اگر کسی نماز را در غیر وقت آن نماز خواند نمازش صحیح نیست اگر نماز گزار یک رکعت نمازی را در وقت آن نماز خواند و سه رکعت به وقت نماز دیگر افتاد نمازش ادا و حاضر به حساب می آید شرایط مکان نماز خواندن مکانی که درآن نماز خوانده می شود نباید غصبی باشد یعنی به زور از کسی گرفته شده باشد اما اگر کسی در زمین غصبی نماز خواند نماز ش صحیح ولی ثوابی ندارد ستر عورت زن و مرد در نماز مرد باید به هنگام نماز خواندن بین زانو و ناف و زن باید تمامی بدن بجز گردی صورت و دو کف دستش پوشیده باشد لباس باید پوشاننده کامل بدن باشد و رنگ پوست بدن از زیر آن نمایان نباشد. سوالات درس نماز 1-نمازهای فرض چند مورد می باشند؟ الف:5 مورد               ب:شش مورد                 ج:هفت مورد                   د:3 مورد 2-کدام گزینه صحیح نمی باشد؟ الف: اگز زنی در وقت نماز ظهر از قاعدگی پاک شد نماز ظهر بر او واجب می باشد ب:اگر زنی در وقت نماز مغرب دچار قاعدگی شد نماز مغرب بر او واجب است و باید قضا کند ج:اگر دیوانه ایی در وقت نماز عصر علاج یافت نماز عصر براو واجب می باشد د:اگر پوست پای زن در هنگام نماز آشکار باشد نمازش صحیح است 3-حکم نمازگزاری که پس از ادای نماز مقداری خون در لباسش مشاهده کرد چه می باشد؟ الف:نباید به آن توجه کند نمازش صحیح می باشد       ب:نمازش باطل و باید اعاده نماید          ج:نمازش صحیح ولی بهتر است اعاده نماید                                            د:هیچکدام           درس یازدهم ارکان نماز مقدمه ارکان نماز یعنی گفتار  یا کردارهایی که باید حتما در نماز انجام گیرند و اگر انجام نگیرند نماز صحیح نیست تعداد ارکان نماز ارکان نماز سیزده تا می باشند به شرح ذیل 1-نیت کردن    2-الله اکبر گفتن3-قیام و ایستادن در نماز . 4-قرائت سوره حمد 5-رکوع (خم شدن تا زانو) 6-اعتدال (برگشتن به حالت قبلی و راست شدن )7-سجود(گذاشتن پیشانی بر زمین ) 8-نشستن بین دو سجده . 9-تشهد و تحیات خواندن10-نشستن برای خواندن التحیات دررکعت آخر11-صلوات فرستادن بر پیامبرمکرم اسلام «ص» 12-سلام دادن برای خارج شدن از نماز13-ترتیب. به همین صورت که ذکر کردیم کیفیت نیت نماز در شریعت اسلام هر کاری باید با نیت شروع شود.در نماز نیز اول کاری که باید صورت گیرد قصد کردن خواندن  نماز می باشد. در نیت نماز باید به فرض بودن یا سنت بودن نمازی که خوانده می شود اشاره  گردد. نیت قلبی ست و به زبان آوردن آن سنت است در نیت باید نوع نماز مشخص شود مثلا ظهر یا عصر حکم ایستاده و نشسته خواندن نماز ایستاده نماز خواندن برای کسی واجب است که توانایی ایستادن داشته باشد در نماز باید راست و مستقیم ایستاد اگر کسی نتوانست ایستاده نماز بخواند هر طوری که توانایی دارد بمی تواند بایستد اما برای کسی که به خاطر تنبلی نمی تواند بایستد درست نیست نشسته نماز بخواند تا جایی که ممکن است باید ایستاده نماز بخوانیم اما اگر نتوانستیم راست بایستیم باید به هر صورتی که امکان دارد بایستیم ولی اگر به هیچ وجه نتوانیم بایستیم باید نشسته نماز بخوانیم و اگر نتوانستیم نشسته هم نماز بخوانیم باید خوابیده نماز بخوانیم و برای رکوع و سجده  با بستن و باز کردن پلک چشم یا هر حرکت دیگری می توان اشاره کرد. در هنگام نماز نباید پاها را زیاد از حد معمول باز کرد معمولا فاصله پاها در حالت ایستادن باید همان فاصله پاها در حالت سجده باشد. حکم گفتن بسم الله الرحمن الرحیم در نماز بسم الله جزء سوره حمد است وباید حتما در تمامی رکعات  نماز گفته شود رعایت تجوید در نماز   در خواندن سوره حمد باید تجوید رعایت گردد اگر کسی ضاد را به ظا بخواند قرائتش صحیح نیست یعنی اگر در نماز تلفط عربی را رعایت نکنیم و به جای حرفی حرف دیگر را تلفظ نماییم  نماز باطل می شود حکم کسی که قادر به قرائت سوره حمد نیست اگر کسی نتوانست سوره حمد را بخواند باید به اندازه سوره حمد ازآیات قرآن یاد بگیرد واگر باز هم نتوانست می تواند به انداز ه سوره حمد ذکری را به جای آن بخواند اگر کسی اصلا نتوانست سوره حمد بخواند و  همچنین ندانست به جای آن ذکر دیگر بخواند باید به اندازه سوره حمد سکوت کرده و بایستد حکم قرائت سوره پس از حمد خواندن قل هوالله یا سوره دیگر در رکعت اول و دوم فرض نیست بلکه سنت است اعضای هفتگانه در سجده در سجده باید هفت عضو بر زمین گذاشته شود  هر دو کف دست هر دو زانو  کف انگشتان هر دو پا  پیشانی نمازگزار باید در هنگام گذاشتن پیشانی بر روی سجده گاه به حالت آرامش برسد و مقداری در آن حالت بماند. الفاظ تشهد در نماز الفاظ التحیات چنین است: التحیات لله السلام علیک ایها النبی و رحمت الله و برکاته السلام علینا و علی عبادالله الصالحین  اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمد رسول الله اللهم صل علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد فرستادن صلوات بر سیدنا ابراهیم با این عبارت در التحیات سنت است: کما صلیت علی سیدنا ابراهیم وعلی آل سیدنا ابراهیم فی العالمین انک حمید مجید کیفیت لفظ سلام پایان نماز لفظ سلام چنین است: السلام علیکم و رحمت الله و برکاته ترتیب در نماز ترتیب در نماز آن است که محل ارکان نماز را با یکدیگر عوض نکنیم و پشت سر هم به همان ترتیب فوق بخوانیم در نماز اگر عمدا  ترتیب نماز  برهم زده شود نماز باطل می شود حکم شک در سجده نگذاردن در حین تشهد اگر نمازگزار در آخر تشهد یقین کرد که یک سجده را به جای نیاورده، باید برگردد و سجده را به جای آورد ودوباره تشهد بخواند و سلام دهد آداب نماز خواندن برخی از آداب نماز که موجب تمرکز نماز خوان می شوند  به قرار زیرند: 1-نگریستن به محل سجده 2-خشوع و خضوع در نماز 3-تدبر در معانی نماز 4-نشاط و طراوت در نماز 5-فراغت قلب و تمرکز در نماز 6-رعایت ادب و احترام حضور در نماز سئوالات درس نماز 1-کدامیک از تعاریف ارکان نماز می باشد؟ الف:کارهایی که انجام آنها برای ثواب بیشتر در نماز می باشد     ب:کارهایی که به منظور رعایت ادب و احترام انجام می گیرند ج: ارکان نماز یعنی گفتار  یا کردارهایی که باید حتما در نماز انجام گیرند و اگر انجام نگیرند نماز صحیح نیست د:ارکان یعنی کارهایی که اگر در نماز ترک شوند باید برای جبران آن سجده سهو برد 2-گذاشتن نوک بینی روی زمین در سجده چه حکمی دارد؟ الف:واجب است                         ب:مکروه است              ج:اگر انجام نگیرد نماز باطل است  د:جزء هفت عضو سجده که باید بر زمین گذاشته شود نمی باشد 3-اگر نمازگزار به علت کمبود وقت نتوانست پس از سوره حمد یک سوره قرآن قرائت نماید نمازش چه حکمی دارد؟ الف:نمازش باطل است        ب:نمازش صحیح است             ج:باید نمازش را اعاده کند  د:باید سجده سهو ببرد تا نمازش کامل گردد         درس دوازدهم سنت های نماز مقدمه سنت در نماز پیروی کردن از کیفیت نماز پیامبر گرامی اسلام«ص» است و اگر آن اعمال سنت را انجام ندهیم نماز مان باطل نیست اما اگر انجام شان دهیم ثواب بیشتری گیرمان می آید: 1-نیت را بر زبان آوردن 2-بلند کردن هر دو دست هنگام الله اکبرتحرم و هنگام انتقال به رکن دیگر 3-خواندن برخی دعاها مثل دعای شروع نماز:وجهت وجهی للذی فطر السموات والارض 4-گرفتن مچ دست چپ با کف دست راست  در بین سینه و ناف 5-اعوذ بالله گفتن در اول نماز 6-خواندن یک آیه یا سوره در دو رکعت اول 7-آشکار خواندن حمد وسوره در نمازهای صبح و مغرب و عشاء 8-گفتن سبحان ربی العظیم وبحمده و سبحان ربی الاعلی وبحمده و سمع الله لمن حمده 9-خواندن دعای قنوت در نماز صبح و در نماز وتر در نیمه آخر ماه مبارک رمضان حکم تلفظ الله اکبر تحرم تلفظ کردن به الله اکبر تحرم که جای آن بعد از نیت نماز می باشد واجب است مکان هایی که نماز خواندن در آنها مکروه می باشد نماز خواندن در چند مکان ناپسند است و باید ازخواندن نماز در آن مکان ها اجتناب نمود 1- حمام 2- سر راهها 3- کلیسا و کنیسه ها 4- طویله چهار پایان 5- قبرستان حکم نماز خواندن پشت سر امام جماعت گناه کار خواندن نماز جماعت پشت سر امام جماعتی که از لحاظ تقوی مورد پسند نماز گزار نیست ناپسند است مبطلات نماز 1-نیت ترک و خروج نماز2-ترک یکی از ارکان نماز 3-سخن گفتن در نماز 4-انجام دادن کارها و حرکت های بیش از حد در نماز  5-شکسته شدن وضو 6-کشف عورت 7-روی چرخاندن از قبله 8-خوردن و آشامیدن 9-خندیدن سئوالات درس سنتهای نماز 1-کدامیک از افعال و گفتار زیر در نماز واجب نمی باشند؟ الف:تلفظ به الله اکبر تحرم                               ب:ذکر سبحان ربی العظیم   ج:ذکر سمع الله لمن حمده                                     د:ب و ج 2-اگر نمازگزار در حین نماز جواب سلام را داد نماز او چه حکمی دارد؟ الف:صحیح است                                                  ب: ثوابش کمتر می شود   ج:نمازش باطل می شود                                       د:صحیح است اما نمازش هیچ ثوابی ندارد 3- کدام گزینه صحیح نمی باشد؟ الف: گرفتن مچ دست چپ با دست راست در حین قرائت سوره حمد واجب می باشد ب:نماز خواندن در حمام و طویله چهارپایان و سر راه ها مکروه می باشد ج:حرکات بسیار در حین نماز موجب بطلان نماز می شود د:آشکار خواندن حمد و سوره در نماز مغرب سنت است     درس سیزدهم شکیات نماز مقدمه شکیات نماز بسیارند و ممکن است در جاهای مختلفی از نماز بین دو یا چند چیز شک کنیم اما آن چه از شکیات بیشتر اتفاق می افتد چند مورد است: افعال و گفتار فراموش شده در نماز به طور کلی کارهایی که در نماز فراموش می شوند یا ترک می گردند دو نوع هستند فرض سنت تکلیف نمازگزار در هنگام ترک رکن یا فرض اگر فرض در نماز ترک شد و نماز گزار در فاصله کوتاهی پس از ترک،آن را به یاد آورد باید فورا برگردد و آن فرض ترک شده را انجام دهد و از همان جا بقیه نماز را ادامه دهد و در پایان برای جبران اشتباه خود سجده سهو به جای آورد. حکم ترک تشهد اول در نمازهای چهاررکعتی اگر  کسی التحیات اول  نماز را فراموش کرد جهت انجام مجدد آن بر نمی گردد بلکه در پایان برای جبران آن سجده سهو به جای می آورد . حکم ترک قنوت در نماز صبح اگر نمازگزار قنوت نماز صبح را فراموش کرد باید برای جبران آن سجده سهو ببرد. حکم ترک صلوات در تشهد اول اگرنماز گزار در التحیات اول صلوات بر پیامبرگرامی اسلام«ص» را فراموش کرد برای جبران آن باید سجده سهو به جای آورد. حکم ترک ذکر سجده و رکوع  اگر نمازگزار سوره بعد از حمد.تسبیحات رکوع و سجود را فراموش کرد لازم نیست سجده سهو به جای آورد ونمازش صحیح می باشد. تکلیف نمازگزار در هنگام شک در تعداد رکعتها اگر شخص نماز گزار در تعداد رکعتهای انجام داده شده شک نماید باید بنا را بر عدد کمتر بگذارد و در پایان سجده سهو به جای آورد نیت سجده سهو نمازگزار نباید برای سجده سهو نیت را به زبان بیاورد ذکر سجده سهو ذکر سجده سهو چنین است:  «سبحان من لا ینام ولا یموت  و لا یسهو» شک در خواندن رکعات بیشتر اگر نماز گزار شک کند که یک رکعت اضافه خوانده باید برای جبران آن سجده سهو به جای بیاورد سئوالات درس شکیات نماز 1-اگر کسی حین خواندن تشهد اول به یاد آورد که سجده دوم را فراموش کرده چه باید بکند؟ الف:به نمازش ادامه می دهد     ب: پس از پایان نماز سجده سهو می برد    ج:از همانجا از نماز خارج می شود     د:تشهد را ترک و بهسجده برمی گردد و از همانجا نمازش را ادامه می دهد 2:اگر نمازگزار در تشهد آخر در تعداد رکعات شک کرد چه باید بکند؟ الف:به شک توجه نکند و سلام بدهد   ب:برگردد یک رکعت دیگر بخواند    ج:بنا را بر یقین که همان عدد کمتر می باشد بگذارد ودر پایان سجده سهو ببرد       د:سجده سهو ببرد 3-اگر نمازگزار در تشهد آخر فهمید که یک رکعت بیشتر خوانده چه باید بکند؟ الف:سلام دهد نمازش صحیح است      ب:سجده سهو ببرد و سلام دهد    ج:یک رکعت دیگر بخواند                                د:هیچکدام     درس چهاردهم نماز جمعه مقدمه نماز جمعه در شریعت اسلام تنها بر مردان مسلمان واجب است و قرآن مجید مسلمانان را به شرکت در نماز جمعه دعوت نموده است و در حدیثی پیامبر اکرم«ص» بر ترک کردن نماز جمعه عواقب خطرناکی بیان کرده است و فرموده هر کس سه نماز جمعه را بدون عذر ترک کند مهر بدبختی بر قلب او نهاده خواهد شد بنابراین با توجه به دستور صریح قرآن کریم و عواقب بد مترتب بر ترک شرکت در نمازجمعه و با توجه به فلسفه حضور در نماز جمعه ضروری ست به عنوان یک جوان مسلمان در این نماز که مظهر وحدت و یک پارچگی می باشد شرکت نماییم و همچون سایر نمازهای فرض به انجام آن اهتمام بورزیم شرایط وجوب نماز جمعه نماز جمعه بر کسی که دارای شرایط زیر باشد  واجب است : 1-به حد تکلیف رسیده باشد 2-مرد باشد 3-مقیم و در شهر خود باشد سالم باشد شرایط وجوب نماز جمعه در روستا اهل روستایی که جمعیت مردان  آن به چهل نفر برسد نماز جمعه برآنان واجب می گردد کسی که بیرون شهر یا بیرون روستاست اگر صدای اذان را بشنود نماز جمعه بر او واجب می گردد حکم سفر در روز جمعه حرام است بر مسلمان در روز جمعه بعد از زوال یعنی وقت نماز جمعه از روستا یا شهر خارج شود مگر این که عذر قابل قبولی داشته باشد شرایط برگزاری نماز جمعه 1-نماز جمعه باید در وقت نماز ظهر برگزار گردد 2-محل اقامه نماز جمعه باید در داخل ابنیه باشد یعنی باید در روستا یا شهر باشد و خارج از حد ومرز روستا یا شهرجایز نیست 3-در هر شهر و هر روستا باید یک نماز جمعه برگزار گردد بنابراین اگر در جایی دو نماز جمعه برگزار گردد آن نمازی که زودتر برگزار شده صحیح ودیگری باطل می باشد. 4-نماز جمعه باید به جماعت خوانده شود واگر فوت شد قضا ندارد 5-در نمازجمعه باید قبل از برگزاری نماز دو خطبه توسط خطیب ایراد گردد حکم وجوب نماز جمعه بر عشایر بر عشایر و کوچ نشینان جمعه واجب نیست ارکان خطبه های نماز جمعه خطبه های جمعه باید دارای پنج رکن و شرط باشند : با حمدخداوند شروع شوند در آنها بر پیامبرخاتم«ص» صلوات فرستاده شود خطیب در خطبه حاضرین را به تقوی وصیت کند یک آیه قرانی را در خطبه قرائت نماید برای مسلمانان سلف،حاضر و غایب دعا کند شرایط خطبه ها پنج رکن خطبه ها  باید به زبان عربی باشند و چون این ارکان به منزله ذکر واجب هستند باید به  زبان عربی گفته شوند حکم مامومی که دیر به نماز جماعت نمازجمعه می رسد اگر کسی به رکوع رکعت آخر نماز جمعه برسد باید بعد از سلام امام، خود یک رکعت باقی مانده را بخواند و جمعه برای او به حساب می آید ولی اگر به رکوع رکعت دوم نرسید باید نیت جمعه بیاورد ولی نماز چهار رکعتی ظهر را بخواند آداب شرکت در نماز جمعه کسی که در نماز جمعه شرکت می کند سنت است بهترین وتمیزترین لباسش را بپوشد و خود را معطر نماید     سئوالات درس نماز جمعه 1-نماز جمعه بر کدامیک از گزینه های زیر  واجب نمی باشد؟ الف :کودک                 ب:مریض                     ج:زن                   د: همه موارد 2-اگر کسی به تشهد رکعت دوم نماز جمعه رسید کدامیک از گزینه های ذیل در مورد او صادق می باشد؟ الف: باید نیت جمعه بیاورد ولی نماز چهار رکعتی ظهر را بخواند   ب: بلند شود و دو رکعت نماز جمعه بخواند   ج:بلند شود و یک رکعت نماز جمعه بخواند د:نیت ظهر بیاورد و چهار رکعت نماز ظهر بخواند 3-اگر کسی نتوانست نماز جمعه را بخواند چه باید بکند؟ الف:باید آن را قضا کند                                   ب: در روز جمعه دیگر دو نماز جمعه می خواند     ج:قضا ندارد و نماز ظهر را هم نمی خواند          ج:قضا ندارد باید نماز ظهرش را بخواند                 درس پانزدهم نماز در سفر مقدمه اسلام دینی ست که مطابق سرشت انسان برنامه هایش را پایه ریزی کرده و جائی که گمان مشقت و در سختی افتادن برای انسان ها محتمل باشد مقداری از تکالیف را برداشته است. شریعت به خاطر این که بر دردسرهای سفر نیفزاید قصر و جمع نماز را  در سفر برای مسلمانان جایز شمرده،در حدیث شریف از قصر و جمع نماز به عنوان هدیه الهی به بندگان نام برده شده ، هدیه ای که شایسته است آن را پذیرفته و از آن استفاده نمایند. تعریف قصر و جمع قصر یعنی کوتاه کردن نماز چهار رکعتی یا به عبارت ساده تر نماز ظهر و عصر و عشاء را هریک دو رکعت خواندن جمع یعنی نماز های ظهر وعصر راباهم و هم چنین نمازهای مغرب وعشاء را نیز هم زمان باهم ادا کردن قصر و جمع یعنی هم نمازها را کوتاه کردن و هم با هم خواندن قصرنمازهای چهار رکعتی تنها نمازهای چهار رکعتی کوتاه می شوند شرایط سفر ی که بتوان در آن نمازها را قصر و جمع خواند در سفری میتوان نمازها را کوتاه کرد که سفر مباح باشد و مسافر به دنبال کار شر ومعصیت نباشد ابتدای سفر برای قصرو جمع سفر از هنگام گذشتن از محدوده آبادی یا شهر شروع می شود و از همان جا زمان قصر نماز ها شروع می گردد مدت مجاز برای قصرو جمع نمازها اگر کسی به سفر رفت و قصد کرد در شهری یا هر جای دیگری چهار روز یا بیشتر بماند نمی تواند در مدت آن چهار روز قصر کند ولی اگر قصد کرد کمتر از چهار روز بماند در تمام آن مدت  باید قصر کند البته روز وارد شدن و روز خارج شدن به حساب نمی آید باید حضور خالص او در آن شهر چهار روز باشد البته این فرد باید در طول راه تا رسیدن به شهر قصر بخواند به محض رسیدن به آن شهر  باید نمازهایش را چهار رکعتی  ادا نماید. اگرکسی برای انجام کاری وارد شهری شد و قصد داشت پس از انجام کارش از شهر خارج شود و منتظر انجام گرفتن کار بود می تواند تا 18 روز نمازش را کوتاه کند وبعضی از فقهای مذهب فرموداند تا وقتی که کارش به پایان رسد می تواند قصر نماید موانع قصر و جمع نماز مسافری که نمی داند به کجا می رود و مقصدش معلوم نیست مانند سرباز  که همراه فرمانده خود می باشد نمی تواند نماز  را کوتاه کند مسافری که دنبال کار شر و خرید وفروش حرام است و بدهکاری که از صاحب بدهی خود فرار می کند وهمچنین زنی که ازخانه شوهرش فرار کرده نمی توانند نماز مسافر بخوانند حکم به جماعت خواندن نماز مسافر پشت سر مقیم کسی که مسافر است و نماز به قصر می خواند اگر پشت سر امام جماعتی که نماز را به صورت کامل ادا می کند جماعت بخواند باید او نیز نمازش را کامل ادا نماید حکم رسیدن کشتی به وطن در حالت نماز -اگر کسی در کشتی بود و در حال نماز کشتی اش به وطن رسید باید از قصر کردن نماز در حال ادا پرهیز و نمازش را تمام بخواند ثواب قصرو جمع در سفرهای طولانی  قصر خواندن نماز از کامل خواندن آن بیشتر ثواب دارد  جمع بین نمازها در حالت جمع، نمازها کوتاه نمی شوند بلکه  دو تا دو تا با هم خوانده می شوند یعنی نماز ظهر و عصر باهم و نماز مغرب و عشاء با هم و هریک چهار رکعت بجز مغرب که سه رکعت است یا نماز اول به وقت نماز دوم برده می شود که به آن جمع تاخیر گویند یا نماز دوم به وقت اول آورده می شود که به آن جمع تقدیم گفته می شود شرایط جواز  جمع بین نمازها جمع کردن بین  نمازها علاوه بر سفرهای طولانی نزد برخی از علما در سفر کوتاه و در هنگام عذر و مشقت نیز اجازه داده شده است اما بهتر آن است که ترک شود بجز در بین مزدلفه وعرفات در مکه مکرمه شرایط جمع تقدیم و تاخیر در جمع تقدیم باید ابتداء نماز ظهر و مغرب خوانده شوند وهنگام شروع به نماز اول قصد جلو انداختن نماز عصر یا عشا را داشته باشد در جمع بین نمازها باید دو تا نماز پشت سر هم وبدون فاصله خوانده شوند به این معنی که فاصله بیشتر از گفتن یک اقامه برای نماز نباشد                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              نماز گزار در جمع تاخیر یعنی اگر مغرب را نزد عشاء ببرد می تواند اول نماز عشا را بخواندو سپس نماز مغرب را. حکم باطل بودن نماز اول در جمع بین نمازها اگر دو نماز به جمع خوانده شدند و سپس  مشخص شد که نماز اول باطل بوده باید هر دو نماز را دوباره بخواند   سئوالات درسقصر و جمع نماز 1-کدام گزینه صحیح می باشد؟ الف:زن ناشزه می تواند در سفر نشوزش نماز را کوتاه کند  ب: نماز گزار در جمع تاخیر یعنی اگر مغرب را نزد عشاء ببرد می تواند اول نماز عشا را بخواندو سپس نماز مغرب را      ج: در سفرهای طولانی قصر خواندن نماز از کامل خواندن آن از لحاظ ثواب هیچ تفاوتی ندارد                                                                    د:ب و ج 2-اگر نماز گزار نماز مغرب و عشا را باهم جمع کرد و پس از نمازها مشخص شد که در نماز مغرب سجده را فراموش کرده است چه باید بکند؟ الف:به یقین خود توجه نمی نماید       ب:فقط نماز مغربش را دوباره می خواند    ج:اگر در پایان نماز عشا به یاد آورد سجده سهو می برد د:هر دو نمازش باطل هستندو باید دوباره بخواند 3-کدام گزینه صحیح نمی باشد؟ الف: اگر کسی به سفر رفت و قصد کرد در شهری یا هر جای دیگری چهار روز یا بیشتر بماند نمی تواند در مدت آن چهار روز قصر کند ولی اگر قصد کرد کمتر از چهار روز بماند در تمام آن مدت  باید قصر کند ب: اگرکسی برای انجام کاری وارد شهری شد و قصد داشت پس از انجام کارش از شهر خارج شود و منتظر انجام گرفتن کار بود می تواند تا 18 روز نمازش را کوتاه کند ج: کسی که مسافر است و نماز به قصر می خواند اگر پشت سر امام جماعتی که نماز را به صورت کامل ادا می کند جماعت بخواند باید او نیز نمازش را کامل ادا نماید د:اگر کسی نداند به کجا می رود و مقصد معلومی نداشت می تواند نمازهایش را کوتاه نماید                       درس شانزدهم نماز جماعت مقدمه: دین اسلام به تجمع و باهم بودن ارزش فراوان می دهد به همین خاطر دستور داده که مسلمانان نمازهایشان را با هم و در کنار هم  اقامه نمایند. نماز جماعت یکی از برنامه های مهم شریعت است تا جائی که برخی از علماء نظرشان بر این است که نماز جماعت فرض کفایه است و به همین خاطر اگر اهل یک روستا یا یک شهر به طور کلی جماعت را در نماز ترک کردند باید با آنها مبارزه شود تا به اقامه نماز جماعت برگردند  نمازی که حتما باید به جماعت خوانده شود نماز جمعه حتما باید با جماعت خوانده شود دستور پیامبر به اقامه نماز به جماعت پیامبر مکرم اسلام«ص» دستور فرموده نمازهای پنجگانه در مسجد و با جماعت خوانده شوند به زنان هم دستور شرکت در نمازجماعت داده شده است حکم ترک نماز جماعت به هیچ کس اجازه داده نشده نماز جماعت را ترک کند مگر با عذر ی مثل بیماری و ترس و یا  نیاز به حضور  او برای مراقبت از  بیمار اگر کسی نمازش را تنها خواند و بعد از آن نماز جماعت شروع شد بهتر است دوباره با جماعت نمازش را بخواند ونیت اعاده و خواندن دوباره نماز را بیاورد حکم اقامه نماز جماعت پشت سر امام جماعتی که نمازش صحیح نیست اگر نماز گزار یقین داشته باشد که نماز امام جماعت صحیح نیست نباید پشت سر او نماز بخواند شرایط امام جماعت امام جماعت باید دانا در تجوید وآگاه به مبطلات وشرط وشرایط نماز باشد  نماز جماعت ممنوع برای مرد جایز نیست که پشت سر زن نماز جماعت بخواند امام جماعت کودک پشت سر کسی که تیمم کرده و کسی که با نشستن و دراز کشیدن نماز می خواند و پشت سر کودک که به  سن تشخیص  و رشد رسیده باشد خواندن نماز جماعت اشکال ندارد. حکم باطل بودن نماز امام جماعت اگر بعد از ادای نمازجماعت مشخص شود که امام جماعت وضو نداشته و جنب بوده  نماز نمازگزاران صحیح است ولی نماز خود امام جماعت باطل می باشد چگونگی ایستادن ماموم و امام در نماز جماعت در نماز جماعت اگر کسی از امامش در ایستادن جلو افتاد نمازش باطل است اما اگر مساوی هم باشند اشکال ندارد کسی که پشت سر امام است باید حرکات امام را ببیند یا صف پشت سر امام رامشاهده نماید یا صدای امام را بشنود نیت در نماز جماعت در نماز جماعت باید حتما نیت ادای نماز به جماعت آورده شود و از امام در تمام حرکات پیروی گردد بنابراین اگر کسی نیت جماعت نیاورد وتابع امام شد نمازش صحیح نیست. نیت امامت برای امام جماعت  در نمازهای پنجگانه واجب  نیست اما در نماز جمعه واجب است اسباب مفارقت از نماز جماعت کسی که پشت سر امام است اگر امام جماعت به نماز طول داد یا سنتی مثل تشهد اول را ترک نمود می تواند  نیت جدایی بیاورد و جماعت را قطع نماید و خود نمازش را به تنهایی ادامه بدهد         سئوالات درس نماز جماعت 1-کدام مورد از عذرهای ترک نماز جماعت نمی باشد؟ الف:بیماری          ب:ترس              ج: نیاز مریض به مراقبت               د:گرسنگی 2-ماموم چه زمانی می تواند نیت مفارقت آورده و خود به تنهایی نماز را ادامه دهد؟ الف:زمانی که امام به نماز طول فراوان دهد   ب:زمانی که امام یکی از سنت های موکد مثل تشهد اول را ترک کند  ج:زمانی که امام در نماز به سجده تلاوت برود                                     د: الف و ب 3- کدام گزینه صحیح نمی باشد؟ الف: نیت امامت برای امام جماعت  در نمازهای پنجگانه واجب  نیست اما در نماز جمعه واجب است ب: کسی که پشت سر امام است باید حرکات امام را ببیند یا صف پشت سر امام رامشاهده کند ج: اگر نماز گزار یقین داشته باشد که نماز امام جماعت صحیح نیست نباید پشت سر او نماز بخواند د:کودک رشد یافته نمی تواند امام جماعت شود           درس هفدهم نمازهای سنت مقدمه: علاوه بر نمازهایی که در شریعت اسلام بر هر انسان مسلمان واجب شداند نمازهای اختیاری دیگری برای کسانی که اشتیاق بیشتری به عبادت دارند و خواهان اتصال روحی بیشتر با خداوند متعال هستند قرار داده شده و آن نماز هایی هستند که پیامبر گرامی اسلام آنها را انجام داده و برای اجرای آن نمازها ثواب و خیر زیادی بیان فرموده است به این نوع نمازها نماز سنت  گفته می شود مثل نماز شب که در خلوت وسکوت تاریک شب خوانده می شود اقسام نماز سنت نمازهای سنت به دو قسمت تقسیم می شوند : 1-نمازهایی که بدون جماعت و انفرادی خوانده می شوند 2- نمازهایی که سنت است با جماعت خوانده شوند همانندنماز جشن قربان و فطر-نماز طلب باران-نماز خورشید و ماه گرفتگی سنت رواتب یکی از نمازهای سنت نمازهای سنت رواتب می باشند که زمان ادای آن ها دور وبر نمازهای فرض است. برخی از نماز های سنت رواتب که بر انجام آن ها بسیار تاکید شده است به این قرارند:. دو رکعت قبل از نماز ظهر دو رکعت بعد از نماز ظهر دو رکعت بعد از نماز مغرب دو رکعت بعد از نماز عشاء دو رکعت قبل از نماز صبح این ده رکعت که به آن ها رواتب موکده می گویند در دور وبر نمازهای فرض هستند و بر انجام آن ها تاکید  فراوان شده است.  نماز سنت وتر  حداقل نماز وتر یک رکعت و حداکثر آن 11 رکعت می باشد وقت ادای نماز  وتر که بر انجام آن تاکید فراوان شده پس از نماز عشاء تا موقع نماز صبح می باشد سنت است نماز وتر قبل  از نماز شب خوانده شود نماز ضحی حد پایین نماز ضحی دو رکعت و حد اکثر آن 12 رکعت می باشد و بعد از بالا آمدن آفتاب صبحگاهی خوانده می شود نماز تحیه المسجد  نماز سنت تحیه المسجد هنگام ورود به مسجد خوانده می شود نمازهای سنت مطلق نمازهای سنتی که بیان شد  تعداد رکعات شان مشخص شده  وبر انجام شان دستور وجود دارد اما علاوه بر این نمازها که سببی دارند انسان هر موقع بخواهد می تواند هر چقدر بخواهد نماز سنت بخواند بجز در چند وقت. زمان های مکروه جهت خواندن نماز سنت مطلق زمانهایی که نماز سنت مطلق  در آن ها خواندن بنا به دلایلی ناپسند است به این شرحند: 1-بعد از نماز صبح تا طلوع آفتاب 2-از طلوع آفتاب تا زمان بالا آمدن خورشید به اندازه یک رم 3-از وقتی که آفتاب در وسط آسمان است تا هنگاهی که از وسط بگذرد 4- بعد از نماز عصر تا غروب آفتاب 5-در لحظه غروب آفتاب حکم نماز سنت مطلق در حرم مکه و مدینه در حرم مکه ودر مدینه هیچ وقت نماز سنت خواندن کراهت ندارد         سئوالات درس نمازهای سنت 1-کدام مورد جزء نمازهای سنتی می باشد که نمی شود به جماعت خوانده شوند؟ الف:نماز عیدقربان      ب:نماز باران     ج:نماز خسوف و کسوف      د:نماز تحیه المسجد 2-کدام نمازها در زمانهای پنجگانه مکروه است خوانده شوند؟ الف:نمازهای فرض     ب: نمازهای سنت مطلق     ج:تحیه المسجد    د:نماز کسوف و خسوف 3-کدام نماز سنت حداقل آن یک رکعت و حداکثر آن یازده رکعت می باشد؟ الف:نماز وتر          ب:نماز ضحی            ج:نماز رواتب                د:نماز شب       درس هجدهم سجده تلاوت مقدمه اگر آیه ای از قرآن را قرائت کنیم که در آن دستور به سجده شده باشد باید  سجده ببریم مثل سجده نماز حکم سجده تلاوت در حین نماز اگر درحال نماز خواندن باشیم و آیات سجده را بشنویم یا خود در نماز آیات سجده را تلاوت نماییم می توانیم  در همان موقع سجده کنیم ودوباره به نمازمان برگردیم اگر در جماعت امام  آیه سجده خواند و به سجده رفت باید همه نمازگزاران به سجده بروند و اگر به سجده نروند نمازشان باطل است به خاطر این که از امام تبعیت ننموداند مکان سجده تلاوت در قرآن کریم در قران 14 آیه هستند که به آیات سجده شهرت دارند به قرار زیر: دو آیه در سوره حج،در سورهای اعراف.رعد.نحل.اسراء.مریم.فرقان.نمل.الم تنزیل.حم السجده.نجم.انشقاق.علق. سجده سوره ص سجده شکر است نه سجده تلاوت. محل وآیه سجده در تمامی مصحف های شریف با علامت مخصوص مشخص شداند کیفیت سجده تلاوت اگر کسی هنگام تلاوت قرآن کریم به آیه سجده رسید باید نیت سجده کند الله اکبر گوید و سپس به سجده برود لزوم وضو برای سجده تلاوت داشتن وضو برای سجده تلاوت لازم است ذکر سجده تلاوت ذکر سجده تلاوت چنین است سجد وجهی للذی خلقه و صوره و شق  سمعه و بصره بحوله و قوته فتبارک الله احسن الخالقین تکلیف کسی که ذکر سجده تلاوت را نمی داند اگر کسی نتوانست ذکر سجده تلاوت را بخواند می تواند به جای آن سبحان ربی الاعلی و بحمده بگوید   سئوالات درس سجده تلاوت 1-برای سجده تلاوت لازم است سجده کننده..؟ الف:وضو داشته باشد                                ب:فقط کافی ست بدن و لباسش نجس نباشد      ج:روبه قبله بایستد                                        د:الف و ج 2-اگر کسی توانایی حفظ ذکر سجده تلاوت را نداشت تکلیفش چه می باشد؟ الف:سکوت نماید                                                 ب: سبحان ربی الاعلی را بگوید      ج:ترجمه فارسی ذکر را بگوید                                          د:یک آیه قرآن را تلاوت نماید 3-تعداد آیات سجده چند آیه می باشند؟ الف: ده آیه                   ب:چهارده آیه               ج:سیزده آیه                      د:بیست و نه آیه         درس نوزدهم سجده شکر مقدمه گاهی اوقات دوست داریم از خداوند به خاطر عطاء کردن یک خیر یا پیش آمدن یک نعمت یا به خاطر صحت و سلامتی تشکرکنیم بنابراین برای ابراز این شکر به سجده می رویم و سر تعظیم فرود می آوریم کیفیت سجده شکر سجده  شکر همانند سجده قرائت قرآن است در هر جا ومکانی حتی سوار بر مرکب می توان سجده شکر برد. حکم سجده شکر در نماز نمی توان در میان نماز برای شکر سجده برد شرط سجده شکر برای انجام هر نوع سجده طهارت لازم است   سئوالات درس سجده شکر 1-کدام گزینه بیانگر فلسفه سجده شکر می باشد؟ الف:تشکر و سپاس از پروردگار                                                                  ب:تشکر از مخلوق      ج:ابراز رضایت از وجود خویش      د:اعلام خوشنودی خویش نسبت به نعمت های مادی 2-برای سجده شکر لازم است...؟ الف:وضو داشته باشیم                                                        ب:روی زمین صاف بنشینیم       ج:علت سجده را به زبان بیاوریم                            د:ذکر سجده را با صدای بلند بگوییم   3-کدام گزینه صحیح نمی باشد؟ الف: برای انجام هر نوع سجده طهارت لازم است   ب: سجده  شکر همانند سجده قرائت قرآن است ج: در هر جا ومکانی حتی سوار بر مرکب می توان سجده شکر برد د:سجده شکر واجب است                   درس بیستم تارک الصلاه مقدمه نماز از نشانه ها و علایم ظاهری مسلمان است برابر حدیث نبوی وجه تمایز مسلمان و کافر نماز می باشد حکم منکر وجوب نماز اگر کسی نماز نخواند و معتقد به وجوب نماز نبود و آن را انکار کرد کافر است بنابراین در هنگام مرگ نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود حکم کسی که به خاطر تنبلی نماز نمی خواند اگر کسی به خاطر تنبلی نماز نخواند باید مجازات شود ومجازات وی کشتن می باشد توبه تارک الصلاه اگر کسی که نماز نخوانده وسپس توبه کند حد از او ساقط می شود   سئوالات درس تارک الصلاه 1-حکم منکر نماز در هنگام مرگ چیست؟ الف:باید در قبرستان مسلمانان دفن شود  ب: نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود  ج:همچون مسلمان با او رفتار می شود    د:الف و ج   2-حکم توبه تارک الصلاه چه می باشد؟ الف:حد را از او ساقط نمی کند                                            ب: سبب ساقط شدن حد می شود    ج:از او پذیرفته نمی شود                                                          د:الف و ج 3-کدام گزینه صحیح نمی باشد؟ الف: اگر کسی که نماز نخوانده وسپس توبه کند حد از او ساقط می شود ب: اگر کسی به خاطر تنبلی نماز نخواند باید مجازات شود ومجازات وی کشتن می باشد ج: اگر کسی نماز نخواند و معتقد به وجوب نماز نبود و آن را انکار کرد کافر نیست  د: نماز از نشانه ها و علایم ظاهری مسلمان است برابر حدیث نبوی وجه تمایز مسلمان و کافر نماز می باشدمریوان رئوف سعیدیان