شیواره- پایگاه علمی فرهنگی مذهبی هورامان

درس هشتم

احکام نماز

همه مباحث گفته شده به نوعی مقدمه برای نماز به حساب می ایند نماز یکی از مهمترین واجبات دین است و در شریعت به عنوان استوانه دین محسوب می گردد و  در قیامت قبل از همه در باره ان سئوال پرسیده می شود که اگر مورد قبول واقع شود دیگر اعمال فرد هم پذیرفته می شوند. در حدیث پیامبر اکرم کسی که پنج فرض نماز را می خواند به مثل کسی تشبیه شده که روزانه پنج مرتبه در نهر ابی خود را بشوید همچون این فرد که چرک بر روی بدنش نمی ماند نمازهای پنج گانه هم انسان را از گناهان پاک می نمایند. نماز باز دارنده است و انسان را از نزدیک شدن به گناهان باز می دارد و  در مواقع سخت و بروز مشکلات به کمک انسان می اید نماز گفتگو کردن با پروردگار است که روش و اداب و شرایط این گفتگو در شریعت اسلام بیان شده است و باید حتما برابر این شرایط انجام گیرد وگرنه مورد قبول پروردگار نیست.

مسئله 115:

نمازهای فرض پنج نماز می باشند

نماز ظهر .( (نماز جمعه )) نماز عصر .نماز مغرب .نماز عشاء.نماز فجر

مسئله 116:

وقت نماز های پنجگانه

وقت نماز ظهر :گذشتن خورشید از وسط اسمان تا انکه سایه هر چیز کمی از اندازه خودش بیشتر شود

وقت نماز عصر:وقتی سایه هر چیز مقدار دو برابر خود شود  تا اینکه افتاب غروب کند

وقت نماز مغرب :از لحظه غروب افتاب تا از بین رفتن سرخی کناره اسمان

وقت نماز عشاء:از غایب شدن سرخی کناره اسمان تا فجر و دمیده شدن روشنایی

وقت نماز صبح :هنگام فجر و دمیده شدن روشنایی در اطراف اسمان  تا طلوع افتاب

البته امروزه کلیه وقت ها در تمامی فصل های سال مشخص شده است و با مراجعه به انها دیگر نیازی به تشخیص فردی  نمی باشد

مسئله117:

نماز بر چه کسی واجب است :

کسی که مسلمان باشد

کسی که بالغ باشد

کسی که عقل داشته باشد یعنی عاقل باشد

کسی که پاک باشد      

مسئله 118:

نماز بر کودک ،کافر ، دیوانه ، بی هوش و مست که به اختیار خود مست نشده باشد و بر زنی که درقاعدگی باشد واجب نیست  .

مسئله 119:

کسی که مسلمان بوده و کافر شده نماز بر او واجب است .

مسئله 120:

باید کودک در سن هفت سالگی وادار به نماز خواندن شود و تشویق گردد و در سن ده سالگی اگر نخواند تنبیه گردد

مسئله 121:

اگر زنی که در قاعدگی ست پاک شد و دیوانه و بیهوش به هوش امدند و هنوز وقت نماز باقی بود ان نماز بر انها واجب است وباید ان را بخوانند ویا بعدا  قضا نمایند

مسئله 122:

اگر زنی در وقت نمازی به قاعدگی افتاد و به اندازه انجام ان نماز وقت باقی بود وهنوز ان نماز را نخوانده بود  ان نماز بر او فرض است و باید بعدا قضا نماید

مقدمات نماز

1-طهارت .(وضو داشتن .جنب نبودن.پاک بودن بدن از کثافت و نجاست )

مسئله 123:

گل کم خیابان در فصل بارانی که پرهیز از ان سخت است شرع از ان چشم پوشیده است در صورتی که پایین تر از زانوی فرد باشد.

مسئله 124:

 کسی که با لباس کثیف نماز خوانده و ندانسته و بعد از نماز فهمید نمازش را باید اعاده واگر وقتش گذشته باید قضا نماید.

شناخت وقت نماز

مسئله 125:

اگر کسی نماز را در غیر وقتش خواند نمازش صحیح نیست

مسئله 126:

اگر کسی یک رکعت نمازی را در وقت ان نماز خواند و سه رکعت به وقت نماز دیگر افتاد نمازش حاضر به حساب می اید

مسئله 127:

نماز  اگر اول وقت خوانده شود ثوابش زیادتر است

2-شناخت قبله

3-پاک بودن مکان نماز.

مسئله128:

مکانی که در ان نماز خوانده می شود نباید غصبی باشد یعنی به زور از کسی گرفته شده باشد  اما اگر کسی در زمین غصبی نماز خواند نماز ش صحیح است اما هیچ ثوابی ندارد

4- پوشاندن بدن

مسئله129:

مرد باید در نماز بین زانو و نافش پوشیده باشد و زن باید تمامی رخسارش بجز گردی صورت و دو کف دست ((از سر انگشتان تا مفصل دست)).

مسئله 130:

لباس باید پوشاننده کامل باشد و رنگ بدن از زیر ان نمایان نباشد.

ارکان نماز

مسئله 131:

ارکان نماز یعنی گفتار  یا کردارهایی که باید حتما در نماز انجام گیرند و اگر انجام نگیرند نماز درست نیست

این گفتار و کردار  لازم سیزده تا هستند

1-نیت اوردن

.در شریعت اسلام هر کاری باید با نیت شروع شود .اول کاری که باید بشود قصد کردن خواندن  نماز است

مسئله 132:

باید در نیت اشاره به فرض بودن یا سنت بودن نماز شود

نیت قلبی ست و سنت است  تلفظ شود

باید نوع نماز را مشخص کندمثلا ظهر یا عصر

   2-الله اکبر گفتن

 شروع نماز بعد از نیت باید با الله اکبر باشد که در شرع به ان تکبیره الاحرام گفته می شود

3-قیام و ایستادن در نماز .

مسئله 132:

ایستادن برای کسی واجب است که توانایی داشته باشد

در نماز باید راست و مستقیم ایستاد

اگر کسی نتوانست بایستد هر جوری توانایی داشت باید بایستد اما برای کسی که به خاطر تنبلی نمی تواند بایستد درست نیست نشسته نماز بخواند

تا جایی که ممکن است باید ایستاده نماز بخوانیم اما اگر نتوانستیم راست بایستیم باید به هر نحوی که می شود بایستیم ولی اگر به هیچ وجه نتوانیم بایستیم باید نشسته نماز بخوانیم و اگر نتوانستیم نشسته هم نماز بخوانیم باید خوابیده نماز بخوانیم و برای رکوع و سجده  با بستن و باز کردن پلک چشم یا هر حرکت دیگری اشاره کرد .

نباید در نماز زیاد بدن را حرکت دهیم

نباید پاها را زیاد از حد معمول باز کرد معمولا فاصله پاها در حالت ایستادن باید همان فاصله پاها در حالت سجده باشد.

4-قرائت سوره حمد

مسئله 133:

اگر کسی دیر به جماعت رسید و برای خواندن فاتحه مجال نداشت لازم نیست فاتحه بخواند چون امام متحمل ان است

مسئله 134:

بسم الله جزء سوره حمد است وباید حتما در تمامی رکعات  نماز گفته شود

مسئله 135:

  در خواندن سوره حمد باید تجوید رعایت گردد

مسئله 136:

اگر کسی ضاد را به ظا بخواند قرائتش صحیح نیست یعنی اگر در نماز تلفط عربی را رعایت نکنیم و به جای حرفی حرف دیگر بگوییم نماز باطل می شود

مسئله137:

اگر کسی نتوانست الحمد را بخواند باید به اندازه سوره حمد از قران یاد بگیرد واگر نتوانست ان وقت به انداز الحمد ذکری را به جای ان بخواند

مسئله 138:

اگر کسی اصلا نتوانست حمد بخواند و ندانست به جای ان ذکر دیگر بخواند باید به اندازه سوره حمد سکوت کند و بایستد

مسئله 139:

خواندن قل هوالله یا سوره دیگر در رکعت اول و دوم فرض نیست بلکه سنت است

5-رکوع (خم شدن تا زانو)

6-اعتدال (برگشتن به حالت قبلی و راست شدن )

7-سجود(گداشتن پیشانی بر زمین )

مسئله 140:

در سجده باید هفت عضو بر زمین گذاشته شود

 هر دو کف دست با لختی

هر دو زانو.

 کف انگشتان هر دو پا.

 پیشانی با لختی

باید در هنگام گذاشتن پیشانی به حالت ارامش برسد و مقداری در ان حالت بماند

8-نشستن بین دو سجده .

9-تشهد و تحیات خواندن

الفاظ التحیات چنین است

التحیات لله

السلام علیک ایها النبی و رحمت الله و برکاته

السلام علینا و علی عبادالله الصالحین 

اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمد رسول الله

اللهم صل علی سیدنا محمد و علی ال سیدنا محمد

فرستادن صلوات بر سیدنا ابراهیم با این عبارت سنت است:

کما صلیت علی سیدنا ابراهیم وعلی ال سیدنا ابراهیم فی العالمین انک حمید مجید

10-نشستن برای خواندن التحیات دررکعت اخر

11-صلوات فرستادن بر پیامبر

12-سلام دادن برای خارج شدن از نماز

لفظ سلام چنین است:

السلام علیکم و رحمت الله و برکاته

13-ترتیب . به همین صورت که ذکر کردیم

ترتیب در نماز ان است که جای کارهای نماز را با یکدیگر عوض نکنیم و پشت سر هم به همان ترتیب بخوانیم

مسئله 141:

اگر عمدا  ترتیب نماز  برهم زده شود نماز باطل است

مسئله 142:

اگر کسی در اخر تشهد یقین کرد که یک سجده را ترک کرده باید برگردد و سجده را ببرد ودوباره تشهد بخواند و سلام دهد

مسئله 143:

برخی از اداب نمازکه موجب تمرکز نماز خوان می شوند  به این قرارند:

1-نگاه کردن به محل سجده

نباید به این سو و ان سو برگردد

2-با خشوع نماز بخواند

3-در معانی کلمات گفته شده فکرکند

4-با نشاط و سرزندگی وارد نماز شود

5-با تمرکز و فراغت قلب نماز بخواند

باید با احترام بایستد و از حرکات اضافی پرهیز کند

اگر گرسنه یا تشنه است و کار ضروری دارد اول ان کارها را انجام دهد وسپس با فراغت کامل نماز بخواند

مسئله 144:

 سنت های نماز

سنت در نماز پیروی کردن ازکیفیت نماز پیامبر اسلام است و اگر ان کارها  را انجام ندهیم نماز مان باطل نیست اما اگر انجامشان دهیم ثواب بیشتری می بریم:

1-نیت را بر زبان اوردن و به ان تلفظ کردن

مسئله 145:

تلفظ کردن به الله اکبر تحرم که بعداز نیت می باشد واجب است

2-بلند کردن هر دو دست هنگام الله اکبرتحرم و هنگام انتقال به رکن دیگر

3-خواندن برخی دعاها مثل دعای شروع نماز:وجهت وجهی للذی فطر السموات والارض.....

4-گرفتن مچ دست چپ با کف دست راست  در بین سینه و ناف

5-اعوذ بالله گفتن در اول نماز

6-خواندن یک ایه یا سوره در دو رکعت اول

7-اشکاروبا صدای بلند خواندن نماز صبح و مغرب و عشاء

8-گفتن سبحان ربی العظیم و سبحان ربی الاعلی و سمع الله لمن حمده

9-خواندن دعای قنوت در نماز صبح و در نماز وتر در نصف اخیر رمضان

مسئله 146:

نماز خواندن در چند مکان ناپسند است و باید ازخواندن نماز در ان مکانها اجتناب نمود:

1- حمام

2- سر راهها

3- کلیسا و کنیسه ها

4- طویله چهار پایان

5- قبرستان

مسئله 147:

پشت سر کسی که مورد اعتماد از لحاظ تقوی نیست ناپسند است نماز خوانده شود اما نماز صحیح است

مسئله 148:

چیزهایی که نماز را باطل می کنند به قرار زیر هستند:

1-اگر در میان نماز قصد ترک نماز را بکنیم نماز باطل می گرد

2-اگر کسی یکی از ارکان نماز را ترک کند نماز ش باطل می گردد

3-سخن گفتن در هنگام نماز باعث بطلان نماز می شود

4-انجام دادن کارها و حرکت های بیش از حد نماز را باطل می نماید

5-شکسته شدن وضو

6-اگرلباس روی عورت در هنگام نماز برداشته شود نماز باطل می گردد اما اگر لباس روی عورت برداشته شد و نماز گذار فورا ان را گرفت و دور خود پیچید نماز صحیح است

7-روی برگرداندن از قبله

8-خوردن و اشامیدن در نماز

9-خندیدن در نماز

شکیات نماز

شکیات نماز بسیارند و ممکن است در جاهای مختلفی از نماز بین دو یا چند چیز شک کنیم اما انچه از شکیات بیشتر اتفاق می افتد چند مورد است:

مسئله 149:

به طور کلی کارهایی که در نماز فراموش می شوند یا ترک می شوند دو نوع هستند

فرض

سنت

مسئله 150:

اگر فرض در نماز ترک شد اگر فرد در فاصله کوتاهی پس از ترک، ان را به یاد اورد باید فورا برگردد و ان را انجام دهد و از انجا بقیه نماز را دوباره بخواند و در پایان برای جبران اشتباه باید سجده سهو ببرد

مسئله 151:

اگر  کسی التحیات اول  نماز را فراموش کرد جهت انجام مجدد ان بر نمی گردد بلکه در پایان برای جبران ان سجده سهو می برد .

مسئله 152:

اگر کسی قنوت نماز صبح و قیام برای انرا فراموش کرد باید برای جبران ان سجده سهو ببرد.

مسئله 153:

اگر کسی در التحیات اول صلوات بر پیامبر را فراموش کرد برای جبران ان باید سجده سهو ببرد

مسئله 154:

 اگر کسی  سوره بعد از حمد.تسبیحات رکوع و سجده را فراموش کرد ونخواند سجده سهو لازم ندارد ونماز صحیح می باشد

مسئله 155:

اگر شخص نماز گزار در تعداد رکعتهای انجام داده شک کند به یقین که عدد کمتر است بنا می گذارد و سپس سجده سهو می برد

سجده سهو سنت است هنگامی که یکی از اعمال نماز را ترک می کنیم یا کاری را که نباید انجام دهیم انجام دهیم

مسئله 156:

نباید برای سجده سهو نیت را با زبان گفت

ذکر سجده سهو عبارت است از ((سبحان من لا ینام ولا یموت  و لا یسهو))

مسئله 157:

اگر کسی شک کرد که یک رکعت اضافه خوانده باید سجده سهو ببرد

درس نهم

نماز جمعه

نماز جمعه در شریعت مطهر اسلام بر مردان مسلمان واجب می باشد و قران مجید مسلمانان را به شرکت در نماز جمعه دعوت کرده است و در حدیثی پیامبر اکرم بر ترک جمعه عواقب خطرناکی بیان کرده است و فرموده هر کس سه جمعه را بدون عذر ترک کند مهر بدبختی بر قلب ان نهاده می شود پس با توجه به دستور صریح قران و عواقب بد مترتب بر ترک جمعه و با توجه به فلسفه حضور در نماز جمعه ، ضروری ست به عنوان یک جوان مسلمان در نماز جمعه که مظهر وحدت و یک پارچگی ست شرکت کنیم و همچون سایر نمازهای فرض به ان اهتمام بورزیم

مسئله 158:

نماز جمعه دو رکعت نماز فرض است که همچون نماز صبح خوانده می شود و وقت ان وقت نماز ظهر است

مسئله 159:

نماز جمعه بر کسی که دارای شرایط زیر باشد  واجب است :

1-به حد تکلیف رسیده باشد

2-مرد باشد

3-مقیم و در شهر خود باشد

سالم باشد

مسئله 160:

اهل روستایی که جمعیت مردان  ان به چهل نفر برسد نماز جمعه برانان واجب می شود

مسئله 161:

کسی که بیرون شهر یا روستاست اگر صدای اذان به او برسد نماز جمعه بر او واجب می گردد

مسئله 162:

حرام است برانسان در روز جمعه بعد از زوال یعنی وقت نماز جمعه از روستا یا شهر خارج شود مگر اینکه عذر قابل قبولی داشته باشد

مسئله 163:

شرایط نماز جمعه و برپا داشتن ان :

1-نماز جمعه باید در وقت نماز ظهر برگزار گردد

2-محل اقامه جمعه باید در داخل ابنیه باشد یعنی باید در روستا یا شهر باشد و خارج از حد ومرز روستا یا شهرجایز نیست

3-در هر شهر و هر روستا یک جمعه برگزار شود اگر دو جمعه باشند ان یک که زودتر انجام گیرد درست است و دیگری باطل اما اگر شهر بزرگ باشد اشکالی ندارد

مسئله 164:

بر عشایر و کوچ نشینان جمعه واجب نیست

4-نماز جمعه باید به جماعت خوانده شود واگر فوت شد قضا ندارد

مسئله 165:

باید چهل نفر مرد بالغ عاقل مقیم در نماز جمعه حضور داشته باشند

5-در جمعه باید قبل از نماز دو خطبه خوانده شود

مسئله 166:

خطبه های جمعه باید پنج رکن و شرط را دارا باشند :

با حمدخداوند شروع شوند

در انها بر پیامبر صلوات فرستاده شود

خطیب در خطب حاضرین را به تقوی وصیت کند

یک ایه قرانی را در خطبه قرائت نماید

برای مسلمانان سلف ، حاضر و غایب دعا کند

مسئله 167:

پنج رکن خطبه ها  باید به زبان عربی باشند به خاطر پیروی از سلف صالح و چون این ارکان به منزله ذکر واجب هستند باید به عربی باشند

مسئله 168:

سخن گفتن در بین خطبه ها حرام نیست بلکه سنت است حاضرین سکوت را رعایت کنند

مسئله 169:

اگر کسی به رکوع رکعت اخر نماز جمعه برسد باید بعد از سلام امام خود یک رکعت باقیمانده را بخواند و جمعه برای او به حساب می اید ولی اگر به رکوع رکعت دوم نرسید باید نیت جمعه بیاورد ولی نماز چهار رکعتی ظهر را بخواند

مسئله 170:

کسی که به نماز جمعه می رود سنت است بهترین لباسش را بپوشد و خود را معطرنماید

درس دهم

نماز در سفر

اسلام دینی ست که مطابق سرشت انسان برنامه هایش را پایه ریزی کرده است و جائیکه گمان مشقت و در سختی افتادن برای انسان ها برود مقداری از تکالیف را برداشته است شریعت به خاطر اینکه بر مشقت سفر نیفزاید قصر و جمع نماز را  در سفر برای مسلمانان قرار داده ، در حدیث شریف از قصر و جمع نماز به عنوان هدیه الهی به بندگان نام برده شده ، هدیه ای که شایسته است ان را پذیرفته و مورد بهره برداری قرار دهند

قصر یعنی کوتاه کردن نماز چهار رکعتی یا به عبارت ساده تر نماز ظهر و عصر و عشاء را هریک دو رکعت خواندن

جمع یعنی نماز ظهر و عصر را در یک وقت پشت سرهم خواندن و نماز مغرب و عشاء را باهم خواندن

قصر و جمع یعنی هم نمازها را کوتاه کردن و هم با هم خواندن

قصر

مسئله 171:

تنها نمازهای چهار رکعتی کوتاه می شوند

مسئله 172:

در سفری میتوان نمازها را کوتاه کرد که سفر مباح باشد

مسئله 173:

سفر از هنگام گذشتن ازمحدوده  ابادی یا شهر شروع می شود

مسئله 174:

-اگر کسی به سفر رفت و قصد کرد در شهری یا هر جای دیگری چهار روز یا بیشتر بماند نمی تواند در مدت ان چهار روز قصر کند ولی اگر قصد کرد کمتر از چهار روز بماند در تمام ان مدت  باید قصر کند البته روز وارد شدن و روز خارج شدن به حساب نمی اید باید حضور خالص او در ان شهر چهار روز باشد البته این فرد باید در طول راه تا رسیدن به شهر قصر بخواند به محض رسیدن به ان شهر نمازش را باید چهار رکعتی بخواند ولی اگر چهار روز ماند وهیچ نیتی نداشت با تمام شدن چهار روز سفرش پایان می یابد .

مسئله 175:

-اگرکسی وارد شهری شد برای انجام کاری و قصد داشت پس از انجام کارش از شهر خارج شود و منتظر انجام کار بود می تواند تا 18 روز نمازش را کوتاه کند وبعضی فرموداند تا وقتی که کارش تمام می شود می تواند قصر کند

مسئله 176:

-مسافری که نمی داند به کجا می رود و مقصدش معلوم نیست مانند سرباز یا عبد که همراه کارفرمای خود می باشند  نمی تواند نماز را کوتاه کند

مسئله 177:

-مسافری که دنبال کار شر و خرید وفروش حرام است و بدهکاری که از صاحب بدهی خود فرار می کند وهمچنین زنی که از شوهرش فرار می کند  نمی توانند نماز مسافر بخوانند

مسئله 178:

-کسی که مسافر است و نماز به قصر می خواند اگر پشت سر امام جماعتی که نماز را کامل می خواند جماعت بخواند باید نمازش را کامل بخواند

مسئله 179:

مسافر باید در هنگام شروع نماز نیت قصربیاورد

مسئله 180:

-اگر کسی در کشتی بود و در حال نماز کشتی اش به وطن رسید باید نمازش را تمام بخواند

مسئله 181:

در سفر طولانی  قصر خواندن از کامل خواندن بیشتر ثواب دارد

جمع  

مسئله 182:

در جمع، نمازها کوتاه نمی شوند بلکه  دو تا دو تا با هم خوانده می شوند یعنی نماز ظهر و عصر باهم و نماز مغرب و عشاء با هم و هریک چهار رکعت بجز مغرب که سه رکعت است

یا نماز اول به وقت نماز دوم برده می شود که به ان جمع تاخیر گویند

یا نماز دوم به وقت اول اورده  شوند که به ان جمع تقدیم گفته می شود

این نوع نماز علاوه بر سفر طولانی نزد برخی از علما در سفر کوتاه و در هنگام عذر و مشقت نیز اجازه داده شده است اما بهتر ان است که ان را ترک کرد بجز در بین مزدلفه وعرفات در مکه مکرمه

مسئله 183:

در جمع تقدیم باید ابتداء نماز ظهر و مغرب خوانده شوند وهنگام شروع به نماز اول قصد جلو انداختن نماز عصر یا عشا را داشته باشد

مسئله 184:

اگر هردو نماز خوانده شدند و بعدا مشخص شد که نماز اول باطل بوده باید هر دو نماز را دوباره بخواند

مسئله 185:

مسافر باید در موقع خواندن نماز نیت جمع بیاورد

مسئله 186:

باید دو تا نماز پشت سر هم بدون فاصله خوانده شوند به این معنی که فاصله بیشتر از گفتن یک اقامه برای نماز نباشد                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             

مسئله 187:

در جمع تاخیر یعنی اگر مغرب را نزد عشاء ببرد می تواند اول نماز عشا را بخواند

قصر و جمع

مسئله 188:

علاوه بران دو حالت مسافر اجازه دارد در سفر هم قصر کند و هم جمع یعنی هم نمازهای چهار رکعتی را دو رکعت بخواند و هم انها را با هم تمام  بخواند این نوع امروزه بیشتر به کار می رود

درس یازدهم

نماز جماعت

اسلام یک دین اجتماعی ست و به تجمع و باهم بودن ارزش فراوان می دهد به همین خاطر دستور داده که مسلمانان نمازهایشان را با هم و در کنار هم  انجام دهند جماعت از برنامه های شریعت است و برخی از علماء نظرشان بر این است که نماز جماعت فرض کفایه است  به همین خاطر اگر اهل یک روستا یا یک شهر به طور کلی جماعت را در نماز ترک کنند باید کشته شوند چون شعائر دینی را ترک نموداند  

مسئله 189:

1-نماز جمعه حتما باید با جماعت خوانده شود

2-پیامبر مکرم اسلام دستور فرموده نمازهای پنجگانه در مسجد و با جماعت خوانده شوند

3-به زنان هم دستور به انجام جماعت و شرکت در جماعت داده شده است

4-امام جماعت باید برای رعایت حال نماز گزاران نماز را طول ندهد و سبک بخواند

مسئله 190:

-به هیچ کس اجازه داده نشده جماعت را ترک کند مگر با عذر ی مثل بیماری و ترس و نیازبه حضور  او برای مراقبت از  بیمار

مسئله 191:

اگر کسی نمازش را تنها خواند و بعد از ان جماعت شروع شد بهتر است دوباره با جماعت نمازش را بخواند ونیت اعاده و خواندن دوباره نماز را بیاورد

مسئله 192:

اگر کسی بداند که نماز کسی درست نیست نباید پشت سرش نماز بخواند

مسئله 193:

امام جماعت باید دانا در تجوید واگاه به مبطلات نمازباشد  

مسئله 194:

پشت سر زن نماز خواندن برای مرد درست نیست

مسئله 195:

پشت سر کسی که تیمم کرده و کسی که با نشستن و دراز کشیدن نماز می خواند و پشت سر کودک که تمییز داشته باشدنماز جماعت خواندن  درست است

مسئله 196:

اگر بعد از نمازجماعت مشخص شود که امام وضو نداشته و جنب بوده  نماز نمازگزاران صحیح است ولی نماز امام باطل می باشد

مسئله 197:

در نماز جماعت اگر کسی از امامش در ایستادن جلو افتاد نمازش طبق مذهب شافعی باطل است اما اگر مساوی هم باشند اشکال ندارد

مسئله 198:

کسی که پشت سر امام است باید حرکات امام را ببیند یا صف پشت سر امام رامشاهده کند یا صدای امام را بشنود

مسئله 199:

در جماعت باید حتما نیت جماعت اورد و از امام در تمام حرکات پیروی کرد اما اگر کسی نیت جماعت نیاورد وتابع امام شد نمازش باطل می باشد

مسئله 200:

نیت امامت برای امام  در نمازهای پنجگانه واجب  نیست اما در نماز جمعه واجب است

مسئله 201:

 پشت سر کسی که نماز سنت یا قرض یا نماز دیگری غیر از نماز ما می خواند جماعت خواندن صحیح است

مسئله 202:

کسی که پشت سر امام است اگر امام به نماز طول داد یا امام سنتی مثل تشهد دوم را ترک کرد می تواند  نیت جدایی بیاورد و جماعت را قطع کند و برای خودش نماز بخواند

درس دوازدهم

نمازهای سنت

علاوه بر نمازهایی که در شریعت اسلام بر هر انسان مسلمان واجب شداند نمازهای اختیاری دیگری برای کسانی که اشتیاق بیشتری به عبادت دارند و خواهان اتصال روحی بیشتر با خداوند هستند قرار داده شده و ان هم نماز هایی هستند که پیامبر گرامی اسلام انها را انجام داده و برای اجرای انها ثواب و خیر زیادی بیان فرموده است به این نوع نمازها نماز سنت  گفته می شود مثل نماز شب که در خلوت وسکوت تاریک شب خوانده می شود

مسئله 203:

نمازهای سنت به دو قسمت تقسیم می شوند :

1-نمازهایی که بدون جماعت و تک تک خوانده می شوند:

مسئله 204:

رواتب که بر انجام انها بسیار تاکید شده است به این قرارند:.

دو رکعت قبل از نماز ظهر

دو رکعت بعد از نماز ظهر

دو رکعت بعد از مغرب

دو رکعت بعد از عشاء

دو رکعت قبل از صبح

این ده رکعت که به انها رواتب موکده می گویند در دور وبر نمازهای فرض هستند و بر انجام انها فراوان تاکید شده است  

نماز وتر .که حداقل ان یک رکعت و حداکثر ان 11 رکعت می باشد

این نماز که بر انجام ان تاکید فراوان شده پس از نماز عشاء تا نماز فجر خوانده می شود

سنت است این نماز قبل  از نماز شب خوانده شود

نماز ضحی . حد پایین ان دو رکعت و حد اکثر ان 12 رکعت می باشد و بعد از بالا امدن افتاب صبحگاهی خوانده می شود

نماز تحیه المسجد . که در هنگام ورود به مسجد خوانده می شود

2- نمازهایی که می شود با جماعت خواند

نماز جشن قربان و فطر

نماز طلب باران

نماز خورشید و ماه گرفتگی

این نمازهای سنتی که بیان شد  تعداد رکعات شان مشخص شده  وبر انجام شان دستور وجود دارد اما علاوه بر انها انسان هر موقع بخواهد می تواند هر چقدر بخواهد نماز سنت بخواند البته بجز در مواقع زیل که کراهت دارد :

مسئله 205:

زمانهایی که نماز سنت مطلق  در انها خواندن بنا به دلایلی ناپسند است:

1-بعد از نماز صبح تا طلوع افتاب

2-از طلوع تا به اندازه یک رم بالا امدن خورشید

3-از وقتی که افتاب در وسط اسمان است تا هنگاهی که از وسط بگذرد

4-از بعد از نماز عصر تا غروب افتاب

5-در لحظه غروب ان هم در غیر حرم مکه ومدینه که در ان دو مقام هیچ وقت نماز سنت خواندن کراهت ندارد

درس سیزدهم

سجده تلاوت

سجده تلاوت مخصوص قرائت قران است

مسئله 206:

اگر ایه ای از قران را قرائت کنیم که در ان دستور به سجده شده باید  سجده ببریم مثل سجده نماز

مسئله 207:

اگر در نماز  باشیم و ایات سجده را بشنویم یا بخوانیم باید سجده کنیم البته این سجده در نماز واجب نیست

مسئله 208:

در قران 14 ایه هستند که هر وقت انها را بخوانیم باید سر تعظیم فرود اوریم و سجده کنیم

دو ایه در سوره حج ،در سورهای اعراف.رعد.نحل.اسراء.مریم.فرقان.نمل.الم تنزیل.حم السجده.نجم.انشقاق.علق اما سجده سوره ص سجده شکر است نه تلاوت .محل وایه سجده در تمامی مصحف های شریف با علامت مخصوص مشخص شداند

مسئله 209:

اگر کسی در جماعت بود امام  ایه سجده خواند و به سجده رفت باید همه به سجده بروند اگر نروند نمازشان باطل است به خاطر اینکه از امام تبعیت ننموداند

مسئله 210:

اگر کسی قران می خواند به ایه سجده رسید باید نیت سجده کند الله اکبر گویدو به سجده برود و بلند شود و سلام دهد

مسئله 211:

کسی که سجده تلاوت  را می برد باید وضو داشته باشد

مسئله 212:

باید در سجده این ذکر گفته شود:سجد وجهی للذی خلقه و صوره و شق  سمعه و بصره بحوله و قوته فتبارک الله احسن الخالقین

اگر کسی هم نتوانست ذکر را بخواند سبحان ربی الاعلی و بحمده بگوید

سجده شکر

مسئله213:

گاهی اوقات دوست داریم از خداوند به خاطر عطاء کردن یک خیر یا پیش امدن یک کار خیر یا به خاطر صحت و سلامتی تشکرکنیم برای ابراز این شکر به سجده می رویم و سر تعظیم فرود می اوریم

این سجده مثل سجده قرائت قران است

در هر کجا باشی می توانی این سجده را ببری حتی سوار بر ماشین

مسئله 214:

نمی توان در میان نماز برای شکر سجده برد

مسئله 215:

برای انجام هر نوع سجده طهارت لازم است

مسئله 216:

حکم کسی که نماز نمی خواندبدین قرار است :

مسئله 217:

اگر کسی نماز نخواند و معتقد باشد واجب نیست و ان را انکار کرد کافر است و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود

مسئله 218:

اگر کسی به خاطر تنبلی نماز نخواند برابر مذهب شافعی کشته می شود

مسئله 219:

اگر کسی که نماز نخوانده توبه کند حد بر او ساقط می شود